Page Text
________________
૩૦ ૩૪ પ્રથમ રતત્રના આ પધમાં ઓજસુ ગુણ છે અને તે અમરુશતકના નિમ્ન લિખિત પ્રથમ કલેકનું સ્મરણ કરાવે છે –
"ज्याकृष्टिबद्धखटकामुखपाणिपृष्ठ
प्रेवन्नखांशुचयसंवलितोऽम्बिकायाः। त्वां पातु मञ्जरितपल्लवकर्णपूर
રોમમા અમરવિશ્વમમુક્ષર ” ભક્તામરના આ ક્ષેકથી ભયહરતાના વર્ણનનો પ્રારંભ થાય છે. આ રચના ભય નિવારવા થઇ હેય એમ ભાસે છે. તે માટેની કિંવદન્તીને આ તેમજ આની પછીના શ્લેકની રચનાથી પુષ્ટિ મળે છે.
દ્વિતીય સ્તોત્રમાં ભયહરતાનું વર્ણન નથી એટલે તેને સ્થાને નૂતન વરતુના દર્શન થાય છે.
દ્વિતીય સ્તોત્રની રચના ૩૪ મા પધથી તદન પ્રસન્ન અને મને વેધક બને છે, જો કે બંને સ્તોત્રોમાં પ્રથમથી જ અમુક રીતે વિષય વિભક્ત થયે છે, પરંતુ શ્રીમાનતુંગસૂરિ સ્વકૃતિની મહત્તા સામે આત્મભક્તસુલભ આત્મનિરીક્ષણ અને પિતાની જાત માટેની અભ્યર્થના ભૂલી જાય છે. તેઓ તે જાણે ભક્તોને ભગવાનના વૈભવ દ્વારા બાહ્ય સૃષ્ટિમાં નિર્વિઘ અને સર્વોત્તમ કરવા મથે છે. એમનું લક્ષ્ય-બિન્દુ બાહ્ય સંપત્તિની પ્રાપ્તિ હોય એમ ભાસે છે. શ્રી સિદ્ધસેન દિવાકરસૂરિનું ધ્યેય તો ભક્તને છાજે તેવું છે. તેઓ તે ૩૪ મા પધથી આત્માનરીક્ષણ કરતા કરતા સ્વપાપ જોતા જોતાં પ્રભુ પાસે ક્ષમા યાચતા જતાં પિતાની લઘુતા નિહાળતાં નિહાળતાં અંતમાં આશાપૂર્વક વિરમે છે. . ૩૫ ભક્તામનું આ પદ્ય ઓજસ્ ગુણથી સંકલિત છે. બ્રહ-સ્તોત્રરત્નાકરના ૯૬ મા પૃષ્ઠમાં આપેલા શિવકવચ તેત્રમાં ભયહરતાની પરાકાષ્ટ છે. આની પ્રતીતિ માટે એક શ્લોક ઉપસિથત કરવામાં આવે છે.–
૧ આ અમરુશતકને રા. ૨. કેશવલાલ હર્ષદરાય ધ્રુવ સાતમા સૈકાની કૃતિ તરીકે ઓળખાવે છે.
૨ એમણે રચેલા ૩૮ મા પદ્યના ભાવનું પ્રતિબિમ્બ શ્રીહરિભદ્રસૂરિકૃત સાધારણજિનર્તોત્રના નિમ્નલિખિત પદ્યમાં જોવાય છે—
"स्वामिन् ! न प्रणतोऽसि न स्तुतिपथं नीतोऽसि नासि स्मृतो * ન થાતોડસ માત્રને માવ! ડર નાર્થતા. एकस्मिन्नपि नाथ! तेषु विहिते कुत्रापि जन्मान्तरे
प्रोन्मनन्ति कदाचिदेव नियतं नैवंविधा व्याधयः ॥ ४॥" ૩ આ સંબંધમાં નીચે મુજબનું પદ વિચારવું ઉચિત સમજાય છે –
"वपुःप्रादुर्भावादनुमितमिदं जन्मनि पुरा .
पुरारे! न वापि क्वचिदपि भवन्तं प्रणतवान् । ममन् मुक्तः सम्प्रत्यहमतनुरग्रेऽप्यनतिमाનિતી! શરદવે સહિતનપાદુવકરિ ”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003015 |
| Book Title | Bhaktamara Kalyanmandir Namiun Stotratrayam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 408 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 24 MB |