________________
गोचरा एवैताः, एतेषामेव संवेगमाधुर्योपपत्तेः । इक्षुकल्पत्वादिति नलादिकल्पास्तथाभव्याः, संवेगमाधुर्यशून्यत्वात् । अनेन सर्वथा परिणामिक्षणिकात्मवादे दृष्टिभेदाभावमाह, तत्तथाभवनानुपपत्तेरिति । इयं च सकलयोगिदर्शनसाधारणेति यथाविधानां यथा भवति तथाविधानां तथाभिधातुमाह
यमादियोगयुक्तानां खेदादिपरिहारतः । अद्वेषादिगुणस्थानं क्रमेणैषा सतां मता ॥ १६ ॥
यमादियोगयुक्तानामिति । इह यमादयो योगाङ्गत्वाघोगा उ. च्यन्ते । यथोक्तं " यमनियमासनप्राणायामप्रत्याहारधारणाध्यानसमाधयो ऽष्टावङ्गानि ११ । तदेवं यमादियोगप्रत्यनीकाशयपरिहारेण । एते ऽपि चाष्टावेव । तथा चोक्तम् ।
खेदोद्वेगक्षेपोत्थानभ्रान्त्यन्यमुद्गासङ्गैः । युक्तानि हि चित्तानि प्रपञ्चतो वर्जयेन्मतिमान् ।। तदेव तत्परिहारेणापि क्रमेणैपाष्टधेति । एवमद्वेषादिगुणस्थानमिति यत एतान्यप्यष्टावेव । यथोक्तम् ।
अद्वेषो जिज्ञासा शुश्रूषा श्रवणबोधमीमांसाः । परिशुद्धा प्रतिपत्तिः प्रवृत्तिरष्टात्मिका तत्त्वे ॥ एवं क्रमेणैषा सदृष्टिः सतां मुनीनां भगवत्पतञ्जलितदन्तभास्करबन्धुभगवदन्तवादीनां योगिनामित्यर्थः । मता इष्टा । एतत्साकल्यं चर प्रतिदृष्टि दर्शयिष्यामः ।।
? Patanjali Y. S. II, 29.
omiti
२
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
