________________
श्रीभावप्रभसूरिकृतम् इति । हे हलिन् ! पुनरस्य सृष्टिः द्वादशाङ्गी वर्तते । गणेश्वरा गणाः चतुर्विधसङ्घश्च वर्तते । खंति-अजव,' इत्यादिकाः देश पुत्रा वर्तन्ते, परं स्कन्द-गणेशवत् कदाचिदपि परस्परं कलहं न कुर्वन्ति । यदाह
"हे हेरम्ब ! किमम्ब! रोदिषि चिरं? कौँ लुठल्यग्निभूः
किं ते स्कन्द ! विचेष्टितं? मम पुरा सङ्ख्या कृता चक्षुषाम् । नैतत् तेऽप्युचितं गजास्य! चरितं, नासां मिमीतेऽम्ब! मे
___ मा मा मेति सुतावुदीर्य हसती पायाचिरं पार्वती॥१॥"-शार्दूल. "પાર્વતી કહે છઈ–હે હેરમ્બ!–હે ગણેશ! તું કાં સૂઈ છઈ ? માજી! સ્કન્દ મહારા કાનને ફડફડાવઈ છઈ પાર્વતી કહઈ–રે સ્કન્દ! એ ચેષ સ્યુ કરઈ છઈ? તિહારે સ્કન્દ
९४ ७४-मारी मांधी पहिली ध िभिगी? पुन: पार्वती ९४ ७४ मतस्य ! તુજને અષિ ગણવી નહી. તિહારે ગણેશ કહઈ છઈ–માહરી ગુંડી ઈર્ણ કિમ માપી ? તિહારે પાર્વતી કહઈ–મા મા મા ઈમ બેટાને હસતી થકી વારઈ છઇ (તે) તુમને રાષ ઈતિ . ___ अथ हे हालिक! अस अष्ट प्रवचनमातरो वर्तन्ते । पुनर्दया पुत्री सर्वजीवहितकारिणी वर्तते । पुनः पुर-काम-काला अरयो वर्तन्ते । पुनरस्य सर्वातिशायिनी ऋद्धिवर्तते । पुनः अमृताखाददायिनी सुद्धा गजभिक्षा वर्तते, न पुनर्दुष्पूरोदरा भिक्षा पार्वतीपतिवत् । यदाह
"कृष्णात् प्रार्थय मेदिनी धनपतेर्जीजं बेलाल्लागलं
'कीनाशान्महिषं वृषोऽस्ति भवतः शूलं त्रिशूलादपि । शक्ताऽहं तव भक्तपानकरणे स्कन्दश्च गोरक्षणे
दग्धाऽहं हर! भिक्षया कुरु कृषि गौर्या गिरः पान्तु वः ॥१॥"-शार्दूल. इति । ईशेन प्रोक्तम्-हे षण्मुख! त्वं पृथग् भूत्वा स्वयं स्वोदरपूर्तिं येन केनोपायेन कुरु । अहं तु तव जनन्या अगजायाः बृहदुदरकन्दराया निर्वाह कष्टेन करिष्यामि । यतः खस्त्रीत्यजनं लोके निन्द्यमस्ति । अतोऽन्योपायमलभमानः कुमारो ब्रह्मचारी जात इति प्रबोधचिन्तामणी (अ० प, श्लो०) अपरश्चायं देवो जन्मजरादिविमुक्तः, अपरो न, यतः
"ब्रह्मा येन कुलालवनियमितो ब्रह्माण्डमाण्डोदरे
विष्णुर्येन दशावतारगहने क्षिप्तो महासङ्कटे । शम्भुर्येन कपालपाणिपुटके भिक्षाटनं कारितः
सूर्यो भ्राम्यति नित्यमेव गगने तसै नमः कर्मणे ॥ १॥"-शार्दूल० १क्षान्त्यार्जवेत्यादिकः। २ क्षमा-मार्दवा-ऽऽर्जव-शौच-सत्य-संयम-तपश्चर्या-त्यागा-ऽकिञ्चनत्व-ब्रह्मचर्याणि । ३ गणेश!। ४ कार्तिकेयः। ५ एतत्तात्पर्य तु उपरितनपद्यगतम् । ६ शरीरकन्दर्पयमाः। ७ द्विचत्वारिंशद्दोषवर्जिता। कुबेरात्। ९ बलरामात् हलम्। १० यमात् । ११ 'फालं' इति पाठः प्रबोधा (म० ५, श्लो० ३३९)। १२ अयं तु भावार्थः प्रबोध० (अ० ५, श्लो० ३४०-३४४)। १३ महर्षिश्री. भर्तृहरिकृते नीतिशतके (श्लो० ९२) तु 'रुद्रो येन...सेवितः' इति पाठः।।
धिचिन्तामणौ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org