Page Text
________________
८
अर्थरत्नावली
राजाय नो ददते सौख्यम् ॥ ४२ ॥
राजवत्-नृपवत् आयो - भाग्यं यस्य स राजायः एवंविधः कोऽपि जनः तमाचष्टेस्तोतीति राजा । नः - अस्माकं सौख्यं ददते । अर्धयोजना तु (यत्र) कृता न भवति तत्र स्वयं कार्या । मया तु ग्रन्थगौरवभयान्न लिख्यते ॥ ४२ ॥
[ अर्थाः ४२-५६ ]
राजा ! नो ददते असौख्यम् ॥ ४३-४४ ॥
जयानां समाहारो जायं - जयसमूहं आचष्टे इति जायू - वन्दिजनादिः तत्सम्वोधनं हे जायू ! "राः कनके विभवे मेघे स्थानके" इति सुधाकलशवचनात् राः - कनकं ( १ ) द्रव्यं (२) मेघः (३) आश्रयश्च (४) । नो-न असौख्यं ददते । सौख्यं ददते इत्यर्थः । इदं स्वर्णद्रव्यमेघाश्रमा ( या ? )र्थिनां वचनम् ॥ ४ ॥ स्वयं बुद्ध्या चत्वारोऽप्यर्थाः पृथक् १० पृथक् कार्याः ॥ ४४ ॥
राजावू नो ददते सौख्यम् ॥ ४५ ॥
“रं जले रङ्गवेगयोः” इति विश्वशम्भुवचनात् रेण-रङ्गेण अजां -गलस्तनीं अवति-रक्षतीति राजावः - अजारक्षाकृत् कोऽपि धर्मिष्ठो जनः तं आचष्टे इति राजाव् । एवंविधः कोऽपि नः-अस्माकं सौख्यं ददते । अर्धयोजना स्वयं कार्या । वलोपादि पूर्ववत् १५ ज्ञेयं, ग्रन्थगौरव भयात् न वारंवारं सूत्राणि लिख्यन्ते ॥ ४५ ॥
र! अजाबू नो ददते सौख्यम् ॥
४६-५० ॥
अवन्ति-स्वामी भवन्तीति अवाः । अजाः हर १ हरि २ ब्रह्म ३ रघुज ४ स्मरा ५ख्या देवाः अवाः - स्वामिनो येषां ते अजावास्तान् आचष्टे - स्तौतीति अजाव - हरादिदेवसेवकस्तुत् ५ हे र! हे नर ! नः - अस्माकं सौख्यं ददते । अर्थयोजना स्वयं कार्या । २. वलोपादिः पूर्ववत् । एवमत्र पञ्चाप्यर्थाः पृथक् पृथक् स्वयं कार्याः ॥ ५० ॥
राजावू नो ददते सौख्यम् ॥ ५१-५६ ॥
राजभ्यो - नृपचन्द्रयक्षेभ्यः आं-लक्ष्मीं अवन्ति - गच्छन्ति प्राप्नुवन्तीति राजावा:नृपचन्द्रयक्षसेवकाः तान् आचष्टे इति राजाव् ॥ ३ ॥ नः - अस्माकं सौख्यं असौख्यं च ददते । अर्धयोजना स्वयं कार्या । वलोपादिः पूर्ववत् । एवमत्र नृपसेवकस्तावकेन चन्द्र२५ सेवकस्तावकेन यक्षसेवकस्तावकेन च समं सौख्यासौख्यपदद्वयं मीलयित्वा पडर्थाः कार्याः ॥ ५६ ॥
१ " द्रव्ये कनके पुनः । भाधये नीरदे च स्यात्" इति सुधा० (लो० ३७) । २ अत्र 'चस्वारोऽप्यर्था: पृथक् पृथक् कार्या:' इति स्पष्टोल्लेखे सत्यपि आदर्शपुस्तकेषु भर्थाङ्कद्वयमेवोपलभ्यते तच्चिन्त्यम् । 'सौख्यं' इति संयोजना ।
अर्थान्तरे
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002921 |
| Book Title | Anekarth Ratna Manjushayam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Hiralal R Kapadia |
| Publisher | Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund |
| Publication Year | 1933 |
| Total Pages | 180 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Dictionary |
| File Size | 10 MB |