Anekarth Ratna Manjushayam

SR No.: 002921
Original Sutra Author: N/A
Author: Hiralal R Kapadia
Publisher: Devchand Lalbhai Pustakoddhar Fund
Publication Year: 1933
Total Pages: 180
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Dictionary
File Size: 10 MB

Page 149

१२८
श्रीजिनप्रप्रसूरिविरचिता "पोसे मह भदवए सुद्धे पक्खम्मि जा तिही पडइ ।
तत्तिहितुल्ले मासे निवमरणं अहव दुन्भिक्खं ॥" अन्ये त्वेवमाहुः ( )
"भाद्रपदपौषमाघे सितपक्षे पतति या तिथिस्तस्याः । द्विगुणदिनैर्नृपमरणं यदि वा दुर्भिक्षमतिरौद्रम् ॥"
इति गणितानुयोगः॥१॥ अथ द्वितीयपादे धर्मकथानुयोगः प्रतीयते'र' इति रटति-शोचति त्रस्यतेऽस्मादिति त्रासो-भयजनकः, त्रासहेतुत्वात् वा त्रासः "नवलोदकं पादरोगः" ( ) इतिवत् , स चासौ असिः-असिपत्रनामा पुष्पदो-वृक्षः १० त्रासासिपुष्पदः 'लुक्' (सिद्ध०८-१-१०) इत्यकारलोपे त्राससिपुष्पद इति सिद्धम् ।
अथवा सि इति सिंबलिनामा रुक्खो “सालेत्यादि रूक्षागमौ पुष्पदः" इति (अभि०का० ४, श्लो० १८०) वचनात् पुष्पदशब्दो वृक्षवाची, तस्य अन्ते-समीपे तत्तले स्थित इति गम्यम् । सामर्थ्यात् नरके इति गम्यते । आर्षत्वाद् विभक्तिलुक् प्राकृतत्वात् 'ता' इति द्विर्भावः । कोऽसौ रटति इत्याह-'ससिगोरा' शशिनामा गोराट्-पृथ्वीपतिः 'अन्त्य१५व्यञ्जनस्य' (सिद्ध० ८-१-११) इति दलुक् । आख्यानकं चोपदेशमालावृत्तितो
ज्ञेयम् । तथा च तत्सूत्रम्-"नरयत्थो ससिराया" ( गा० २५६ ) इत्यादि । भ्रातुः प्रतिवचनं चेदम्-"को तेण जीव" (गॅा० २५७) इत्यादि । “जावाऽऽऊ सावसेसं" छापा
पौषे माघे भाद्रपदे शुद्ध पक्षे या तिथिः पतति ।
तत्तिथितुल्ये मासे नृपमरणमथवा दुर्भिक्षम् ॥ २इस्थादिशब्देन अनोकह-गच्छ-पादप-नगा ज्ञेयाः । सम्पूर्ण पचं स्वेवम्
"वृक्षोऽगः शिखरी च शाखिफलदावदिहरिदुर्दुमो
जीर्णो दुर्विटपी कुटः क्षितिरुहः कारस्करो विष्टरः । नन्यावर्तकरालिको तरुवसू पर्णी पुलाक्यद्धिपः
सालानोकहगच्छपादपनगा रूक्षागमा पुष्पवः।" ३-४ एसयाथाद्वितयं तच्छाया चैवम्
"नरयस्थो ससिराया बहु भणई देहलालणासुहिमो। परिमोमि भए भाउम! तो मे जाएह तं देहं ॥ २५९॥" [नरकस्थः शशिराजो बहु भणति देहलालनसुखितः। पतितोऽस्मि भये भ्रातः तन्मे यातय तं देहम् ॥] "कोण जीवराहुएण संपयं जाइएण हज गुणो।। जइसि पुरा जायंतो तो नरए नेव निवदंतो॥२५७।" [कस्तेन जीवराधकेन साम्प्रतं पीडितेन भवेद् गुणः । यद्यसि पुरा यातयनू तदा नरके नव निपतन् ।।