Bhadrabahu Samhita

SR No.: 002917
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1949
Total Pages: 150
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 13 MB

Page 94

१४, ११-३१ ]
चतुर्दश अध्याय
११
१२
१५
विकृतैः' पाणि-पादाद्यैर्न्यूनैश्चाप्यधिकैस्तथा । यदा त्वेते' प्रसूयन्ति क्षुद्भयानि तदादिशेत् ॥ षण्मासं द्विगुणं चापि परं वाथ चतुर्गुणम् । राजा च म्रियते तत्र भयानि च न संशयः ॥ मद्यानि रुधिरा - Sस्थीनि धान्या - ऽङ्गार - वसास्तथा । *मेघो वा वर्षते यत्र भयं विद्याच्चतुर्विधम् ॥ १३ प्रसर्पन्तिं जलचराः पक्षिणो द्विपदास्तथा । वर्षमाणो जलं " हन्याद् भयमाख्याति दारुणम् ॥ १४ निरिन्धनो" यदी चाग्निरीक्ष्यते " सततं पुरे । स राजा नश्यते देशाच्छण्मासात् परतस्तदा ॥ दीप्यन्ते यत्र शस्त्राणि वस्त्राण्यश्वा नरा गजाः । वर्षे च म्रियते राजा देशस्य च महद्भयम् ॥ चैवृक्षरसा यद्वत् प्रभवन्ति विपर्ययात् । समस्ता यदि वा व्यस्तास्तदा विन्द्याद् भयागमम् ॥ दधि क्षौद्रं घृतं " तोयं " दुग्धं" रेतैविमिश्रितं । निश्रवंति यदा वृक्षास्तदा व्याधिभयं विदुः ॥ रक्ते" शस्त्रभयं वक्ष्ये नीले” श्रेष्ठिभयं विदुः । अन्येष्वेषु विचित्रेषु वृक्षेषु तु भयं विदुः ॥ विस्वरं रवमानस्तु चैत्यवृक्षो यतः पतेत् । ततो भयं समाख्याति देशजं" पञ्चमासिकम् ॥ नानावस्त्रैः समाच्छन्ना यदा दृश्यन्ते वै" दुमाः । राष्ट्रजं तद् भयं विन्द्याद् विशेषेण तदा विषे शुवस्त्रो द्विजान् हन्ति रक्तः क्षत्रं" तदाश्रयम् । पीतवस्त्रो यदा व्याधिं तदा च वैश्यघातकः नीलवस्त्रो निहन्त्याशु शूद्रांश्च प्रभृतिन्नरान् । पशु-पक्षिभयं चित्रं विवर्णः "श्रीभयङ्करः ॥ मधुराः क्षीरवृक्षाच वेतपुष्प फलास्तु ये । सौम्यायां दिशि यज्ञार्थ" जानीयात् प्रतिपुद्गलाः ॥ कषायमधुरौस्तिक्ता उष्णवीर्यविलासिनैः । रक्तपुष्प फलाः प्राच्यां सुंदीर्घ नृप - क्षत्रयोः ** ॥ अम्ली: सलवणाः स्निग्धाः पीतपुष्प फलाश्च ये । दक्षिणां दिशि विज्ञेया वैश्यानां प्रतिपुद्गलाः ॥ २६ कटु- कण्टकिनो रूक्षीः कृष्णपुष्प फलाश्च ये । वारुण्यां दिशि वृक्षाः स्युः शूद्राणां प्रति पुद्गलाः ॥ २७
1
48
1
२८ २९
महान्तश्चतुरश्राश्च स्वगाहाश्व वैरोषिताः । वनमध्ये स्थिताः सन्तः स्थावराः प्रतिपुद्गलाः ॥ हस्वाश्च तरवो येऽन्ये अंत्ये जाता वनस्य च । अचिरोद्भवकारा ये यायिनां प्रतिपुद्गलाः ॥ ये विदिक्षु विमिश्रा विकर्मसु विजातिषु । पुलाच तु ये येषां ते तेषां प्रतिपुद्गलाः ॥ श्वेतो राजा द्विजान् हन्ति रक्तः क्षत्र- नृपान् वदेत् । पीता वैश्यविनाशाय कृष्णः शूद्रनिषूदये * ॥ ३१
**
३०
64
२९
१६
१७
१८
१९
२०
॥ २१
॥ २२
२३
च
1 A B विकृतिः । 2 A द्यूतैः । 3 A थविकेः । 4 C एतेषु । 5 A वस्ति । 6 C मधु । * B This line and the succeeding line are missing in this Ms. 7-8 C मेघवान् । 9C सरीसृपा । 10-11 C जलादन्यं । 12 A निरुन्धते । 13 A missing in this Ms. 14 A ईक्षते; C दीप्यते । 15 C चित्र' | 16 A मृतं । 17 C दुग्धं । 18 C घि 19 C वर्ण । 20 C गतिमिश्रकं । + C This appears as 27th stanza in C. 21 C राज्ञो । 22 C पुत्र | 23 A नीरे। 24 A राष्ट्र'; BD श्रेष्ठ + ABD विथो भेदं मन्दे च वृक्षा येषु न संशयः ॥ $ C This st. appears in C as 26 th stanza. 25 D दशजं | 26 A ते । 27 C तद्वसाः | 28 A विजो:; C धियो । 29 C द्विजान् हन्ति is twice written here. 30 D क्षेत्रं । 31 A समुद्रान् । 32 C तदा भृतिकरान्नरान् । 33 A B विवर्ण । 34 C तु । 35 C कृष्ण° । 36 C उदीच्यां । 37 C दृश्यते । 38 C द्विजानां । 39 ABD मन्द | 40ABD मधुराः । 41 ABD 'विशालता । 42-44 C कृत्तिकायां विवर्द्धयेत् । 45 CD आत्माः । TB This and the next line are missing in this Ms. A D दक्षिणस्यां न वात्युष्णं । 46 C D वृक्षाः । 47 C श्वेत° । 48 C प्राति । 49 C चिरो° । 50 A विनिघ्नाश्च । 51 A D विकर्म | 52 A प्रविजाकृति; B प्रविजायति । ** C प्रतिपुद्गलाश्च येषां तेषामुत्पातजं फलम् ॥ 53 A रजो; B रिजे; D रिजो । 54 A D स्तु सूयत; B स्तु सूचयेत् ।
२४
२५