Bhadrabahu Samhita

SR No.: 002917
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1949
Total Pages: 150
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 13 MB

Page 76

८, १-२४ ]
अतः परं प्रवक्ष्यामि मेघानामपि लक्षणम् । प्रशस्तमप्रशस्तं च यथावदनुपूर्वशः ॥ यदाञ्जननिभो मेघः शान्तायां दिशि' दृश्यते । स्निग्धो मन्दगतिश्चापि तदा विन्द्याज्जलं शुभम् ॥ शुवर्णो यदा मेघः शान्तायां दिशि दृश्यते । स्निग्धो मन्दगतिश्चापि निवृत्तः स जलावहः ॥ स्निग्धाः सर्वेषु वर्णेषु स्वां दिशं संसृता यदा । सवर्णविजयं कुर्युर्दिक्षु शान्तासु ये स्थिताः || स्थितं शुभं मेघमनुपश्यन्ति पक्षिणः । जलाशया जलधरास्तदा विन्द्याज्जलं शिवम् ॥ निग्धवर्णाश्च ये मेघा स्निग्धनादाश्च ये सदा । मन्दगाः सुमुहूर्ताश्च ते सर्वत्र जलावहाः || सुगन्धगन्धा ये मेघाः सुखरा: " स्वादुसंस्थिताः । मधुरोदकास्तु ये मेघी जलायें जलदास्तथा ॥ मेघ यदाऽभिवर्षन्ति प्रयाणे पृथिवीपतेः । मधुरों मधुरेणैव तदा सन्धिर्भविष्यति ॥ पृष्ठतो वर्षतः श्रेष्ठं" अग्रतो विजयङ्करम् । मेघाः कुर्वन्ति ये दूरे सगर्जित- सविद्युतः ॥ मेघशब्देन महता यदा निर्याति पार्थिवः । पृष्ठतो गर्जमानेन तदा जयति दुर्जयम् ॥ मेघशब्देन महता यदा तिर्यग् प्रधावति । न तत्र जायते युद्धं ̈ उभयोः परिघस्तु सः ॥ मेघा यत्राभिवर्षन्ति स्कन्धावारसमन्ततः । सनायक विद्रवते सा चर्मैनात्र संशयः ॥
10
१६
१७
१८
वातं प्रकुर्वन्ति व्याधयो विष्टगन्धिनः । कुशब्दश्च विवर्णश्च मेघो वर्षं न कुर्वते ॥ सिंहः शृगाल- मार्जारा व्याघ्रा मेघा रवन्ति" ये" । महता मेघशब्देन रुधिरं वर्षन्ति ते घनाः ॥ पक्षिणश्चापि क्रव्यादा वा पश्यन्ति समुत्थिताः । मेघास्तदाऽपि रुधिरं * * वर्षन्ते तत्र दर्शने ॥ अनावृष्टिभयं घोरं दुर्भिक्षं मरणं तथा । निवेदयन्ति ते मेघा ये भवन्तीदृशैं दिवि" ॥ तिथौ मुहूर्त्तेकरणे नक्षत्रे शकुनेऽशुभे" । सम्भवन्ति यदा मेघाः पापदास्ते भयङ्कराः ॥ एवं लक्षणसंयुक्ताश्चमूं वर्षन्ति ये घनाः । चमूं सनायकां सर्वां हेन्तुमाख्यान्ति सर्वतः ॥ रक्तं पांशुः सधूमं वा क्षौद्रं" केशा ऽस्थि-शर्कराः । मेघा वर्षन्ति विषये यस्य राज्ञो हतस्तु सः ॥ १९ क्षारं वा कटुकं वाऽथ दुर्गन्धं" सस्यैनाशनम् । यस्मिन् देशेऽभिवर्षन्ति सँ वै" देशो" विनश्यति ॥ २० प्रयतं पार्थिवं यत्र मेघश्चित्रं" प्रवर्षति" । वित्रस्तो" बध्यते राजा विपरीतस्तदाऽपरे ॥ सर्वत्रैव प्रयाणेन नृपो येनाभिषिच्यते । रुधिरादिविशेषेण सर्वघाताय निर्दिशेत् ॥ मेघाः सविद्युतैश्चैवं सुगन्धाः सुस्वराश्च ये । सुवेषाञ्च सुवाता सुधिया सुभिक्षदाः ।। raणां यानि रूपाणि सन्ध्यायामपि यानि च । मेघेषु" तानि सर्वाणि समास- व्यासतो विदुः ॥ २४
18
२१
1
२२ २३
अष्टम अध्याय
११
१
२
३
४
५
७
९
१०
C वास्यते; D
D करंकमासमेव वा ॥
1 BCD यदि । 2 C लाक्षा° | 3 C विज्ञेयः । 4 C जया । 5 C यदा । 6 C अभ्रं । 7 C पश्यति । 8 C दक्षिणः । 9A B नाथा; C 'शब्दा | 10 A मुखराः, C सुखिन्नाः । 11 C मधुरतोयाः । 12 C ज्ञेया । 13 C जलदा । 14 A सद्यो | 15 C मधुरान् । 16 C सुखरान् । 17 A श्रेष्ठि; C मेघम् । 18 A गजमान; C नद्दमानेषु । 19 A दुर्जयः । 20 B सिद्धिम् ; D शुद्धिः । 21 - 22 B परिसेनयोः । 23 A सारे । 24 C° काऽपि । 25 C द्रष्टव्यम् | 26 C चमूम् । 27 A रुक्षे । 28 C विविधानि वा । 29 A सिंघ | 30A द्रवन्ति । 31 A यत् । 32ABD भीम° । 33 B पश्यन्ते वाइयन्ते । 34B रुचिर । * C मांसं वा करकापि व ॥ B करंकं मासमेव च ॥ 35A मरकं । + C ये दिसां दिशि निस्वनाः ॥ 36BD भवन्तिद्दशा । 37 A भुवि । 39 C करणे | 40A तथा; C शुभे । ‡ A अशुभे भवति ये मेघा | C पीडयंति निसंशयः । 41 B रौद्रं । 42 C°स्तु । 43 B दूरं । 44 A यस्या; B वा धन; C not found 45-47 A मेघा देशे 48 C विनश्यति सराजकः । 49 A यत्रास्य । 50 A वर्षति । 51 A वित्रास्य; B पित्रस्तो; D चित्रस्तो । 52 A वर्धते; B वध्यते । 53ABD नृपः सरुधिराज्यं च । 54 ABD सुविद्युता । 55 C सौम्याः । 56 C सुरभाः । 57 C अवेषाः । 58 C सुवेषाः । 59 B सुधीपार्श्व; C श्वसनाः; D सुधायाः । 60 C अमेषे ।
38AD मुहूर्तें ।
1
११
१२
१३
१४
१५