Bhadrabahu Samhita

SR No.: 002917
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1949
Total Pages: 150
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 13 MB

Page 73

भद्रबाहुसंहिता
[५,१३-२५, ६,१-९ शारदी(यो) नाभिवर्षन्ति नीला वर्षाश्च विद्युतः। हेमन्ते श्यामताम्रास्तु तडितो निर्जलाः स्मृताः॥१३ रक्तारक्तेषु चाभ्रेषु हरिताहरितेषु च । नीलानीलेषु वा स्निग्धा वर्षन्तेऽनिष्टयोनिषु॥ अथ नीलाचं पीताच रक्ताः श्वेताश्च विद्युतः । एतां श्वेती पतत्यूवं विद्युदुर्दैकसंप्लवम् ॥ १५ वैश्वानरपथे विद्युत् श्वेता रूक्षा चरेद् यतः । विन्द्यात् तदाऽशनिवर्ष" रक्तायामनितो भयम् ।। १६ यदा श्वेताऽभ्रवृक्षस्य विद्युच्छिरसि संचरेत् । अथ वा ग्रहयोर्मध्ये वातवर्ष सृजेन्महत् ॥ १७ अथ चन्द्राद् विनिष्क्रम्य विद्युन्मण्डलसंस्थिता । श्वेताऽऽभी प्रविशेदकं विन्द्यादुदकसंप्लवम् ॥ १८ अर्थ सूर्याद् विनिष्क्रम्य रक्ता समलिनों भवेत् । प्रविश्य सोमं वा तस्य तत्रै घृष्टिर्भयङ्करा ॥ १९ विद्युतं तु याँ विद्युत् ताडयेत् प्रविशेदर्थे । अन्योऽन्यं चालिखेयातां वर्ष विन्द्यात् तदाऽशुभम् ॥ २० राहुणा संवृतं चन्द्रमादित्यं चापि सर्वतः । कुर्याद् विद्युद् यदी साधी तदा सस्यं न रोहति ॥ २१ नीला ताम्रा च गौरी च श्वेता वाऽभ्रान्तर चरेत् । सघोषा मन्दघोष वा विन्द्यादुदकसंप्लवम् ।। २२ मध्यमे मध्यम वर्ष अँधमे अधम दिशेत् । उत्तमं चोत्तमे मार्गे चरन्तीनां च विद्युताम् ॥ २३ वीथ्यन्तरेषु या विद्युञ्चरतामफैलं विदुः । अभीक्ष्णं दर्शयेञ्चापि तत्र दूरगतं फलम् ॥ २४ उल्कावत् साधनं ज्ञेयं विद्युतामपि तत्त्वतः । अत्राभ्राणां प्रवक्ष्यामि लक्षणं" तन्निबोधत ॥ २५
॥ इति नैर्ग्रन्थे भद्रबाहुके निमित्ते विद्युल्लक्षणं नाम पञ्चमोऽध्यायः॥ अभ्राणां लक्षणं कृत्स्नं प्रवक्ष्यामि यथाक्रमम् । प्रशस्तमप्रशस्तं च तन्निबोधत तत्त्वतः॥ १ स्निग्धाण्यभ्राणि यावन्ति वर्षदानि न संशयः । उत्तर मार्गमाश्रित्य तिथौ मुखे" यदा भवेत् ॥ २ उदीच्यान्यथ पूर्वाणि वर्षदानि शिवानि च । दक्षिणाण्य(न्य)पराणि स्युः समूत्राणि न संशयः।। ३ कृष्णानि पीत-ताम्राणि श्वेतानि" यदा भवेत् । श्वयोनिदिशैमासृत्य वर्षदानि शिवानि च ॥ ४ अम्बराणां च सत्त्वानां सहशानि चराणि च । सुस्निग्धानि च यानि स्युर्वर्षदानि शुभानि च ॥ ५ शुक्लानि" स्निग्धवर्णानि विद्युच्चित्रै-धनानि च । सद्यो वर्ष समाख्यान्ति तान्यभ्राणि न संशयः ॥ ६ शकुनैः कारणैश्चापि संभवन्ति शुभैर्यदा । तदा वर्ष च क्षेमं च सुभिक्षं च जयं भवेत् ॥ ७ पक्षिणां द्विपदानां च सदृशानि यदा भवेत् । चतुःपदानां सौम्यानां तदा विन्द्यान्महज्जलम् ॥ ८ यदा राज्ञः प्रयाणे* तु यान्त्यभ्राणि शुभानि च । अनुमार्गाणि" स्निग्धानि तदा राज्ञो जयं वदेत् ॥ ९
1B चान्येषु। 2 Cहिम्व। 3 A not found. 4 A not found. 5A श्वेता is doubly found here. 6-7 C तान्यतमत् । 8Cविद्यात्। 9-10 B च विधुता। 11-12B सनिर्घोष; C सनीवर्षे D सनिव। 13 A मे; B प्रथमे। 14 C श्वेता च; D स्वतनो। 15 C तदा। 16 Cसा शलिखा। 17 Cनश्येत । 18 C सा तु। 19 Cवृष्टि। 20A BD विद्युत् । 21-22 AB Dविद्युत्। 23 A BD यदाभूस्वा। 24 A BD तदा। 25 BCD शुभम् । 26 A सव्यते; B सेग्यतः। 27 A B विधुदा; C विद्युता। 28 B साचा; C साऽभ्रं। 29 C अघोषा। 30 C वाऽप्यघोषा। * A BD दक्षिणाकल्पसंभवे । 31C दीर्घातरेषु। 32 A B चर; D चारता । 33 A वामफलं; B स्वामफलं; C सफलं। 34 B दूरा। 35 C अभ्रणां। 36 C संप्रवक्ष्यामि । 37 C लक्षणानि । 38 C निबोधत। 39 C तत्सं। 40 A BD प्रशस्तान्। 41A BD अप्रशस्तान् । 42 A BD तान् । 43 Aमुख्यो; C मुख्ये। 44 Cशुभानि । 45 C समुहर्तानि । 46 C सर्वशः। 47 A स्वेतानि । 48 A not found. 49 AD तयोनिर्देश Bतयोदेशस। 50A सिवानि । 51 ABD अप्सराणां । 52 A सत्तानां; BD सप्तानाम् । 53 B सहशा 1 54 A B चरणानि: C अपराणि। 55 B शिवानि। 56 A सुकानि । 57 ABD बिंदु। 58 D द्विनि। 59 A BD करणैः। 60A वदेस् । 61C पदां च । 62 A BD जयं वदेत् । 63 A. राज। 64 A प्रयाणैः; C संप्रयाणे। 65-66 A BD शुभान्यथा । 67 Cमभ्र। 68C भवेत् ।