Bhadrabahu Samhita

SR No.: 002917
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: A S Gopani
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1949
Total Pages: 150
Language: Hindi, English
Classification: Book_Devnagari & History
File Size: 13 MB

Page 118

१९, ११-३२ ]
एकोनविंश अध्याय
५३
११
१२
१६
१७
१८
१९
पञ्च वक्राणि भौमस्य तानि भेदेन द्वादश । उष्णं शोषमुखं व्यालं लोहितं लोहमुद्गरम् ॥ उदयात् सप्तमे ऋक्षे नवमे वाऽष्टमेऽपि वा । यदां भौमो निवर्तेत तदुष्णं वक्रमुच्यते ॥ सु(अ) वृष्टिः प्रबल ज्ञेया विष-कीटा-मि-मूर्च्छनम् । ज्वरो जनक्षयो वाऽपि तज्जातां ' ( तस्य) विनाशनम् ॥ १३ एकादशे यदा भौमो द्वादशे दशमेऽपि वा । * निवर्तेत तदा वक्रं तच्छोषमुखमुच्यते ॥ १४ अपो'ऽन्तरिक्षातूं पतितं दूषयति तदी रसाने । ते सृजन्ति रसान् दुष्टान् नानाव्याधींस्तु भूतजानें ॥ १५ शुष्यन्ति तडागानि सरांसि सरितस्तथा । वीजं न रोहते तत्र जलमध्येऽपि वापितम् ॥ त्रयोदशे" ऽपि" नक्षत्रे यदि वाऽपि चतुर्दशे" । निवर्तेत यद भौमंस्तद् वक्रं व्यालमुच्यते ॥ पतङ्गाः सविषाः कीटाः सर्पा जायन्ति तामसाः । फलं" ने बध्यते" पुष्पे बीजमुप्तं न रोहति ॥ यदा पञ्चदशे ऋक्षे* षोडशे वा निवर्तते । लोहितो लोहितं वक्रं कुरुते गुणजं तदा ॥ देश-स्नेहा-म्भसां” लोपं” ( पो ) राज्यभेद जायते । सङ्ग्रामाचात्र वर्तन्ते मांस- शोणित - कर्दमाः || २० यदा सप्तदशे ऋक्षे पुनरष्टादशेऽपि वा । प्रजापतिर्निवर्तेत तद् वक्रं लोहमुद्गरम् ॥ निर्दया निरनुक्रोशा लोहमुद्गरसंनिभाः । प्रणयन्ति नृपा दण्डं क्षीयन्ते येन तत्प्रजाः ॥ धर्मार्थ- कामा हीयन्ते " विलीयन्ते" च दस्यवैः । तोय-धान्यानि शुष्यन्ति रोगमारी बलीयसी ॥ २३ वर्क” कृत्वा यदा भौमो बिलम्वेत" गतिं प्रति । वक्रानुवक्रयोर्घोरं मरणाय समीहति ।। कृत्तिकादीनि सप्तेह वक्रेणाङ्गीरकैश्चरेत् । हत्वा वा दक्षिणस्तिष्ठेत् तत्र वक्ष्यामि यत् फलम् ॥ साल्वांश्च सारदण्डांश्च विप्रान् क्षत्रांश्च पीडयेत् । मेखलांश्च त्रयो" घोरं तदीं प्राप्नोत्यसंशयम् ॥ २६ मघादीनि च सप्तैव यदा वक्रेण लोहितः । चरेद् विवर्णस्तिष्ठेद् वा तदा विद्यन्महद्भयम् ॥ २७ सोराष्ट्र - सिन्धु- सौवीरान् प्रासीलाईं (?) द्राविडांगना में |
२१
२२
२४ २५
पाञ्चालान् सौरसेनान् वा बाल्हीकान् नकुलान् वधेत् ॥
२८
३०
मेखलान् वाऽप्यावन्त्यांश्च पार्वतांश्च नृपैः सह । जिघांसन्ति तदा भौमो ब्रह्म-क्षत्रं (त्रान) विरोधयेत् ॥ २९ मैत्रादीनि च सप्तैव यदा सेवेत लोहितः । वक्रेण वाऽपगत्या वा महतामैन" वदेत् ॥ राजानश्च विरुध्यन्ते चातुर्वर्णो" विलुप्यते । कुरु- पाञ्चालदेशानां मूर्च्छति" च भयानि च ॥ धनिष्ठादीनि सप्तैव यदा वक्रेण लोहितः । सेवेत क्रुद्धगत्या वा तदाऽपि स जुगुप्सितः ॥
३१ ३२
1 A वक्राणि । 2 A यादि । 3BD सुवृष्टिः; C अनावृष्टिः । 4 BD रुग्रप्रबला; C तु प्रबला । 5 C तजावं । * C In place of this second half the first half, as it is, is repeated in this Ms. 6 A चक्रं । 7-8 B आपीतरिक्षात्; CD आपः । 9A C दूषयति । 10 A यदा । 11 AD रसम्; C रसः। 12 A तु जाम् ; C भूमिजानू; D भूभुजाम् । 13 Aसुखान्ते । 14 C रोपितम् | 15-16 C कुर्यादर्शन | 17 Cचतुर्भुजे । 18A BD तदा । 19 ABD क्रुद्धः | 20-21 B फलेन । 22 B मध्यतः । 23 A उक्त; B उत्तं। 24 A missing in this Ms. f C This second half and the following first half of the stanza are missing in this Ms. 25 A चक्रम् | 26 D रुशो | 27 AD कोपान् | 28 A सद्यतेदः । 29 A B जेन; C तेन | 30 C हीने च । 31 C श्रीयंते । 32 C तदा शवः । 33 A चक्रं । 34 C विलम्बेन । 35 ABD वक्त्रानुवक्त्रं तं । 36 A चक्रेणां । 37 A गौरकः । 38 AD अनूयोः; B स्वादयोः । 39-41 BD मरणाय समीहते ( D समीहति ) । 42 A चक्रेण । 43 C चरते । 44 C वर्ण । 45 B भिथेद्वा । 46 C प्रानीड; D प्राशीलान् । 47 A B D द्वमिलां° | 48 A ° नगाम् ; C श्रयं; D ननमान् । 49 C वक्रेण । 50 A चक्रेण । 51-53 C तन्महान्धभयं भवेत् । 54 ABD देशो | 55 A. स्वच्छन्ते; C मृच्र्च्छनम् | 56 A तद् ।