Raghuvilasa Natakam

SR No.: 002799
Original Sutra Author: Ramchandra Mahakavi
Publisher: Bharatiya Vidya Bhavan
Publication Year: 1982
Total Pages: 102
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & Literature
File Size: 6 MB

Page 36

रघुविलासनाटकम्-द्वितीयोऽङ्कः । रावणः- (सखेदम् ) कथमवलोकनीप्रयासोऽपि निर्भाग्यशेखरस्य दशकन्धरस्य वैफल्यमगात् ?।
(प्रविश्य सम्भ्रान्तः) शबरः-अच्चाहिदं अचाहिदं । रावणः-साधु समयज्ञ वैनतेय ! साधु । प्रहस्त:-( ससम्भ्रममिव ) कुटिलया ! कस्स अचाहिदं ? । शबरः-विलाहे लावणेण मालिदे । प्रहस्तः - ही अजउत्त कहिं गदो सि ? । देहि मे पडिवयणं । (इति मूर्च्छति ।) सीता-वत्से ! समस्सस समस्सस । रामः- वत्से ! समाश्वसिहि समाश्वसिहि ।
प्रहस्तः-(चेतनामिव प्रपद्य ) अज! अहं हुयासणे पविसिय अजउत्तस्स मग्गमणुसरिस्सं, किंतु एगम्मि वणुदेसे कणगाहरणाई मए निहित्ताणि चिट्ठति । तओ ताणि आगच्छिअ गिण्ह । पच्छा पत्तविसेसे मह पुण्णनिमित्तं दिजासु ।
रामः-न वयमेकाकिनः परस्त्रीभिः सह सञ्चरामहे । प्रहस्तः - अँइ एवं ता अजा सीदा आगच्छदु । सीता-अहं पि अजउत्तं विणा न गच्छामि । प्रहस्तः- भोदु । सयं जेब मुणिय समप्पेमि । कुटिलया! दंसेहि मग्गं ।
(उभी अदृश्यीभूय रावणान्तिकमुपसर्पतः ।) रावणः-( सखेदम् ) प्रहस्त ! वैदेही प्रति निष्प्रत्याशीभूताः स्मः । प्रहस्तः- देव ! उपायान्तरमाधास्यामि । ( इत्यभिधाय निष्क्रान्तः ।) सीता-अजउत्त! सिंहनायं सुणिय वेवदि मे हिदयं । रामः-देवि! मा स्म विपीदः । प्रमोदजन्माऽयं निनादः ।
(नेपथ्ये) हहो! शम्बूककण्ठव्ययचतुरकरं ऋरमेनं मनुष्यं,
गृहीत च्छिन्त भिन्त क्षणुत दलयत स्वैरमहाय सैन्याः!। १) अत्याहितम् अत्याहितम् । २) कुटिलक ! कस्य अत्याहितम् ।। ३) विराधः रावणेन मारितः। ४) हा आर्य पुत्र ! कुत्र गतोऽसि ? । देहि मे प्रतिवचनम् । ५) वत्से ! समाश्वसिहि समाश्वलिहि। ६) आर्य ! अहं हुताशने प्रविश्य आर्य पुत्रस्य मार्गमनुसरिप्यामि, किन्तु एकस्मिन् वनोद्देशे समकाभरणानि मया निहितानि तिष्ठन्ति । ततः तानि आगत्य गृहाण । पश्चात् पात्रविशेषे मम पुण्यनिमित्तं
प:-दास्यसि । ७) यदि एवं तद् भार्या सीता आगच्छतु। ८) अहमपि आर्य पुत्रं दिना न गच्छामि । 1) भवतु । स्वयमेव ज्ञात्वा समर्पयामि । कुटिलक ! दर्शय मार्गम् । १०) आर्यपुत्र ! सिंहनादं श्रुत्वा वेपति
दयम् ।