________________
६६
महोपाध्यायमेघविजयगणिकृतं
[सप्तमः सर्गः कामीहतेऽजः 'क्षितिपे च कीदृशे बलं महात्मा क बहु क वाऽथ कः। कामीह तेजः 'क्षितिपेचकी दृशे वैामाङ्गजातिप्रणये घनासनः ॥ ७२ ॥
[आदिविषममन्तरे कालापकम् ; व्यस्तसमस्तम् पाठान्तरम् ] सभाऽनुयोगे नवसौररागतः प्रसृत्वरे द्राक कमलाऽवयोधने । सेभानुयोगे नवसौररागतः कथैवमासीत् सुदृशां गुरोर्गणे ॥ ७३ ॥ सितम्बराणामुदयेऽनुरागिणां तथाहतानामुदिता यशः प्रथा। सितम्बराणामुदये न रौगिणां भवोद्धृतानां शशिनां विजित्वरी ॥ ७४ ॥ तपो धेनं निर्वृतिसाधनं जयस्तपोगणे सर्वमिदं महोदयः। तपोधनं नितिसा धनञ्जयश्रियं तमीशं समवाप्य दिदाते ।। ७२ ॥ इति श्रीदिगविजयनाम्नि महाकाव्ये महोपाध्यायश्रीमेघविजयगणिविरचिते
पश्चिमदिग्विजयो नाम सप्तमः सर्गः ॥ ७ ।।
____10
[७२] १ 'कामीहतेऽजः' अजः कृष्णः कामीहते इच्छति, । ९ 'प्रसृत्वरे' प्रसृत्वरे प्रसृते सति । १० 'द्वाक्' शीघ्रम् । मां लक्ष्मी प्रायः कथनात् । २'क्षितिपे' भूपे कीदृशे?। ११ 'कमलाऽवबोधने' कमलप्रकाशने । १२ 'सभानुयोगे' ३ 'महात्मा व बहु व वाऽथकः कामी' महात्मा व कामी भानूनां रश्मीनां योगः सम्बन्धस्तत्सहिते कस्मात् । १३ 'नवसौरअभिलाषी इह लोके तेजो बहु क। ४'क्षितिपेचकी' क्षितौ रागतः' नवो यः सूरसम्बन्धी रागोऽरुणिमा ततः ॥ पेचकी कः ? 'पुच्छमूलं तु पेचकम् । पेचकः करिलाङ्गुलमूले [७४] १४ सितम्बराणामुदये' श्वेतपटानां पक्षे सितमुज्वल. इति हैमः [अने० सं० कां०३ श्लो० ७१] । ५ 'वामाङ्ग- मम्बरं गगनं येभ्यस्तेपामुदये। १५ 'नु वितर्के। १६ 'रागिजातिप्रणये' वाऽव्ययं पादादौ महाचित्रत्वान्न दुष्टम् "अहह णाम्' लौहित्यभाजाम् । १७ 'भवोद्भुतानाम्' संसारादुद्धृताः चण्डसमीरणदारुणं किमिदमाचरितं चरितं स्वया” इत्यादौ श्राद्धास्तेषां पक्षे भवनेश्वरेणोच्चैटतानाम् ॥ दृश्यतेऽपि, एवमाह "कुशवजलदायीति निषेधे प्रतियोगोऽपि ।७५] १८ 'तपो धन निर्वृतिसाधनं जय इदं सर्व तपोगणेयद्वा वामां स्त्रियं भोगेश्वरत्वाद् विष्णोः; श्रीपार्श्वस्त्रेहे; बिन्दु
भूद्' इत्यन्वयः। १९ 'तपोधनम्' तप एवं धनं यस्य तम् ।
२० 'निर्वृतिसा' निवृतिः सा सुखलक्ष्मीः च्युतके वामा स्त्रीरूपा या अगजा पार्वती तस्यामति स्नेहो यस्य
। २१ 'धनञ्जय. तत्र । ६ 'घनासनः' महात्मा कीदृशोऽधनाशनः, घनमासनं
श्रियम्' धनञ्जयोऽर्जुनस्तद्वदधवाऽग्निस्तद्वत् श्रीर्यस्य तम् । २२
| 'तमीशं समवाप्य' तं ईशं स्वामिनं प्राप्य। २३ “दिद्युते' स्कन्धो यस्य गजस्य स घनासनः ॥
दिदीपे॥ [७३] ७ 'सभाऽनुयोगे' सभाव्याख्याने । ८'नवसौर- इति श्रीदिगविजयकाव्ये महोपाध्यायधीमेघरागतः' नवो नवीनो यः सूरिसम्बन्धी रागः स्नेहस्तस्मात् ।।
विजयगणिकृते सप्तमसर्गविवरणम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org