________________
वीतराग (देव) में माने गये हैं। इसलिये भगवान् वीतराग देव ही अष्टगुणरूप होने के हेतु अष्टमूर्ति हैं ।। ३४ ॥
[ ३५ ] अवतरणिका -
विभुवीतरागदेवे क्षित्याद्यष्टगुणान् निरूपयन्नाह--- मूलपद्यम् - क्षितिरित्युच्यते क्षान्ति-जेलं या च प्रसन्नता। निःसङ्गता भवेद् वायु-हृताशो योग उच्यते ॥ अन्वयः -
'क्षान्तिः क्षितिः इति उच्यते च या प्रसन्नता जलं, निःसङ्गता, वायुः, भवेत्, योगः हुताशः उच्यते' इत्यन्वयः । मनोहरा टीका -
क्षान्तिः सामर्थ्यवान् शक्तौ तथापि अपकारिषु अपि क्षमावन्तेशानो सैवाऽर्हत् इति । क्षितिः पृथ्व्याद्यष्टगुरणान्वितेशानो सैवाहत् । उच्यते कथ्यते । येत्यद्देश्ये, च प्रसन्नता साकल्येन सर्वथा कर्ममलाऽभावाद् राग-द्वेषादिदोषाऽभावात् तथा चाऽऽत्मनो निर्विकल्पत्वाद् निरुपाधित्वाच्च निर्मलता, विशुद्धता स्वच्छता वैत्यर्थः । येति
श्रीमहादेवस्तोत्रम् -१०१
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org |