Page Text
________________
॥ ॐ अहं सद्गुरुभ्यो नमः ॥
अथ षष्ठं परिशिष्टम् । जैनाचार्यश्रीमल्लवादिक्षमाश्रमणप्रणीते नयचक्रे तवृत्तौ च __ विद्यमाना वैशेषिकग्रन्थ-ग्रन्थकाराणां विशिष्टोल्लेखाः । [ पूज्यपादानन्तोपकारिगुरुदेवश्रीभुवनविजयजीमुनिराजानां कृपया साहाय्येन चास्माभिराचार्यश्रीमल्लबादिक्षमाश्रमणपणीतो नयचक्रनामा महाग्रन्थः सिंहमूरिगणिवादिक्षमाश्रमणसन्हब्धया न्यायागमानुमारिण्या वृत्त्या सह संशोधितः सम्पादितश्वास्ति । अचिरादेवायं ग्रन्थो भावनगरस्थया जैनात्मानन्दसभया प्रकाशयिष्यते । ___ अनु मल्लवादिनं तार्किकाः ' [सिद्धहेम. २ । २ । ३९] इत्यभिदधानैराचार्य10 श्रीहेमचन्द्रसूरिभिर्मल्लादिनोऽप्रतिमतार्किकत्वं स्पष्टमेवावेदितम् , अन्यैरपि च बहुभि
ग्रन्थकारैः संस्तुतोऽयं महातार्किकत्वेन । मल्लवादिना तत्कालीनाः प्रायः सर्वेऽपि दार्शनिकवादाः स्वकीये महाग्रन्थे विस्तरेण समालोचिताः समन्वयं नीताश्चानेकान्तबादा श्रयणेन । ग्रन्थोऽयं द्वादशसु अरेषु विभक्तत्वाद् द्वादशारनयचक्रनाम्नापि प्रसिद्धः । प्रत्यरं पृथक् पृथग् दार्शनिकवादा उपन्यस्य परीक्षिताः । तत्र षष्ठेऽरे वैशेषिकमतस्यो. 15 पन्यासः सप्तमे चारे तन्निरसनं विस्तरेण दृश्यते ।
मल्लादिना भृगृकच्छनगरे राजसभायां वादं विधाय बौद्धवादी पराजित इत्येतदर्थसम्बन्धीनि कथानकानि जैनग्रन्थेषु सुप्रसिद्धानि । अत एव तस्य वादिप्रभावकत्वेन प्रसिद्धिः । तत्र प्रभाचन्द्रसूरिभिः वैकमे १३३४ संवत्सरे रचिते प्रभावकचरित्रे विजय
सिंहरिप्रवन्धे मल्लवादिविजयसमयद्योतिनी कारिकेयमुपन्यस्ता20 श्रीवीरवत्सरादथ शताष्टके चतुरशीतिसंयु के [८८४] ।
जिग्ये स मल्लवादी बौद्धास्त व्यन्तरांश्चापि ॥ ८३ ॥ वीरनिर्वाणात् ४७० वर्षेषु व्यतीतेषु विक्रमसंवत्सरस्य प्रारम्भः, ६०५ वर्षेषु पञ्चसु च मासेषु व्यतीतेषु शकसंवत्सरस्य प्रारम्भ इति सुप्रसिद्धम् । अतः ४१४ विक्रमसंवत्सरे, २७९ शकसंवत्सरे च मल्लवादिनः स्थितिरासीदिति स्पष्टं फलितं भवति । 25 अतो मल्लवादिनः प्राचीनतरत्वात् तत्कृतवैशेषिकमताद्युल्लेखानामैतिह्यदृष्ट्या सुतरां महत्त्व. मितीदं परिशिष्टमस्माभिरारभ्यते ।
इदं पुनरवधेयम् । कलिकालवशाद् नयचक्रमिदानीं नोपलभ्यते । किन्तु तस्य
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002759 |
| Book Title | Vaisheshika Sutram |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jambuvijay |
| Publisher | Oriental Research Institute Vadodra |
| Publication Year | 1961 |
| Total Pages | 360 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Ritual_text, & Ritual |
| File Size | 19 MB |