________________
10
द्रव्येषु ज्ञानं व्याख्यातम् । ८ । १ ।
"
षण्णां पदार्थानां मध्याद् द्रव्येष्वेव ज्ञानं व्याख्यातं यथोत्पद्यते सन्निकर्षात् ने तु 5 गुणादिषु ।
15
बुद्धिरिदानीं निरूप्यते
तस्य -
अष्टमोऽध्यायः ।
-
मन आत्मा च । ८ । २ ।
मन आत्मा च ज्ञानस्य कारणं व्याख्यातम् ।
इदानीं गुणादिषु ज्ञानमाह -
ज्ञानेनिर्देशे ज्ञाननिष्पतिरुक्ता । ८ । ३ ।
यत इन्द्रियसन्निकर्षेण ज्ञाननिष्पत्तिरुक्ता, गुणादीनां * चेन्द्रियेण सन्निकर्षो नास्तीत्यतस्त्विदानीं ज्ञानमुच्यते तेषामसन्निकर्षे विज्ञानं* यतः
गुणकर्मस्व सन्निकृष्टेषु ज्ञाननिष्पत्तेर्द्रव्यं कारणं
कारणकारणं च । ८ । ४ ।
गुणकर्मणां यतो द्रव्यं समवायिकारणं ततस्तेषु साक्षादिन्द्रियेण । सन्निकृष्टेषु विज्ञाननिष्पत्तेः कारणस्य सन्निकर्षस्य तदेव द्रव्यं कारणं न गुणकर्माणि तस्माद् गुणकर्मसु संयुक्तसमवायाज्ज्ञानम्, 'च' शब्दो 'हेतौ ।
सामान्यविशेषेषु सामान्यविशेषाभावात् तत एव ज्ञानम् | ८ | ५ | सामान्ये सत्तादौ विशेषेषु चान्त्येषु तद्दर्शिनां द्रव्यसन्निकर्षादेव ज्ञानमुत्पद्यते, न सामान्यविशेषेभ्यः तेषु * तदभावात् ।
20
Jain Education International
तथा गुणा P. मध्ये नास्ति ।
१ O. P. PS. मध्येऽष्टमनवमदशमाध्यायेष्वाह्निकविभागो नैवास्ति । २ न ३ निर्देशो O. P. । ४ गुगानां । ५* * एतचिह्नान्तर्गतः पाठः P. ६ (मसन्निकर्षेऽपि ज्ञानं ? ) । ७ कारणं सतस्तेषु 0. । ८ कारणं च गुगकर्माणि O. । १० तेषु तेषु O. । ११ ' * तदभावात्' इत्यत आरभ्य 'नाद' [ ८ १३ ]इत्यन्तः पाठः 250 मध्ये नास्ति ।
। ९ तावर्थे
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
