________________
सप्तमस्याध्यायस्य प्रथममाह्निकम् ।
सलिलानलानिलपरमाणुरूपादयो नित्या आश्रयनित्यत्वाद् विरोधिगुणान्तराप्रादुभवाच्च नाग्निसंयोगाद् विनाशः ।
अनित्येष्वनित्या द्रव्यानित्यत्वात् । ७ । १ । ९ । अनित्येषु सलिलादिषु अनित्या रूपादय आश्रयविनाशे तेषामपि विनाशात् ।।
कारणगुणपूर्वाः पृथिव्यां पाकजाश्च । ७।१।१०। । अनित्यायां कार्यरूपायां पृथिव्यां कारणगुणपूर्वा रूपादयो जायन्ते, नित्यायां तु परमाणुस्वभावायां पाकजाः पाकादग्निसंयोगाजाताः । अप्सु तेजसि वायौ च कारणगुणपूर्वाः पाकजा न विद्यन्ते।७:१।११। - कार्ये उदकाद्यवयविनि समवायिकारणरूपे रूपादय आरभ्यन्ते, पाक जास्तु जलाधणुषु नैव सन्ति विरोधिगुणान्तराभावात् ।।
10 अगुणवतो द्रव्यस्य गुंणारम्भात् कर्मगुणा अगुणाः । ७ । १ । १२ ।
अगुणस्य द्रव्यस्यैवोत्पन्नस्य कारणगुणैर्गुणा जन्यन्ते न गुणकर्मणाम् , अशेषावयवगुणैकार्थसमवायाभावात् कर्मत्ववत् ।
एतेन पाकजा व्याख्याताः । ७ । १ । १३ । अमिसंयोगान्निवृत्तेषु श्यामादिषु पाकजा जायन्ते इति तेऽपि गुणरहिते सिद्धाः। 15 संयोगवति संयोगारम्भवद् गुणवति पाकजा इति चेत् , न,
एकद्रव्यवत्त्वात् । ७।१ । १४ । एकद्रव्यवन्तः पाकजास्ते कथं तत्रैवारभ्येरन् विरुद्धत्वात् ? संयोगस्य तु संयोगवत्यारम्मो न दुष्यति, अनेकद्रव्यत्वात् ।
परिमाणमिदानी वक्ष्यामःअणोर्महतश्चोपलब्ध्यनुपलब्धी नित्ये व्याख्याते । ७ । १ । १५ ।
'नित्ये ' इत्यध्यायनाम, ' यदुपलभ्यते तत्रावश्यं महत्त्वम् , अणुत्वे तु परमाणुव्यणुकमनसामनुपलब्धिः ' एवं 'नित्याख्येऽध्याये उपलब्ध्यनुपलब्ध्योः कारणे महत्त्वागुत्वे कथिते भवतः, उपलब्धौ महत्त्वस्य नियमात् । व्यणुकस्य महत्त्वेऽप्पनुपलब्धिः।
20
१ गुणान्तरारभ्भात् O. । २ दुष्यत्येव द्रव्यत्वात् 0.। ३ दृश्यताम् ४ । १।६-८।
25
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
