________________
चन्द्रानन्दविरचितवृत्त्यलङ्कृते वैशेषिकसूत्रे ।
तथा प्रतिग्रहः । ६। १ । ५। तथैव प्रतिग्रहोऽपि प्रक्षीणवृत्तेरवदात जन्मनः प्रतिग्रहानुपरूगुणयुक्तस्य धर्मायैव भवति।
तयोः क्रमो यथाऽनितरेतराङ्गभूतानाम् । ६ । १ । ६ ।
यथा भूतानि अनितरेतराझं न परस्परेण कार्यकारणभूतानि, न ह्यरणी अमेः 5 कारणम् , अपि तु स्वावयवा एव, अथ चारण्योरमेश्च क्रमः । एवमेतयोः पूर्वं दानधर्मः पश्चात् प्रतिग्रहधर्मः, न तु कार्यकारणभावः ।
कुतः !
आत्मगुणेष्वात्मान्तरगुणानामकारणत्वात् । ६ । १ । ७। न ह्यन्यदीया आत्मगुणा अन्यदीयात्मगुणानां कारणं भवन्ति ।
10
अदुष्टभोजनात् समभिव्याहारतोऽभ्युदयः । ६ । १ । ८।
अदुष्टं ब्राह्मणं भोजयित्वा तदीयादाशीर्वादादिसमभिव्याहारात् पुरुषाभ्युदयः । तत्कारणं धर्मो भवतीत्यर्थः।
तद् दुष्टभोजने न विद्यते । ६ । १ । ९ । 15 सत्यप्याशीर्वादादिवचने दुष्टं ब्राह्मणं भोजयित्वाभ्युदयो न प्राप्यते । अथ को दुष्टः !
दुष्टं हिंसायाम् । ६ । १ । १० । परस्य हिंसायां शरीरमानसदुःख रूपायां प्रवृत्तं दुष्टं जानीष्व । हिंसाशब्द उपलक्षणम् , यतः
समभिव्याहारतो दोषः । ६ । १ । ११ । कृतमहापातकस्य संभाषणमात्रादेव दोषेण युज्यते, किमुत भोजनादिना ! इह सम भिव्याहारः सम्भाषणम् , पूर्वत्राशीर्वादः ।
तददुष्टे न विद्यते । ६ । १ । १२ । तत् समभिव्याहारदूषणं हिंसादिरहिते ब्राह्मणे न विद्यते । 25 १ युज्येत P.।
20
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
