________________
द्वितीयः सर्गः संहितायमनुयन् दिने दिने संहिताय जगतो जिनेशिने । संहिताञ्जलिरहं किलाधुना संहितार्थमनुवच्मि गेहिनाम् ॥ १ ॥
संहितायेति । अहं प्रत्यकर्ता प्रतिदिनं संहितायमनुयन् हितमार्गमनुसरन्, जगतः संसारस्य संहिताय हितकत्रे जिनेशिने जिनेन्द्राय संहितोऽञ्जलिर्येन स बद्धाञ्जलिः सन् सम्प्रति गेहिनां गृहस्थानां संहितोऽर्थो यस्मिन् तत्संहितार्थ सम्यककल्याणकारि-कर्तव्यशास्त्रं वच्मि कथयामि किलेति वाक्यालङ्कारे ॥ १॥ भाति लब्धंविषयव्यवस्थितिर्धीमतां लसतु लभ्यनिष्ठितिः । तद्वयेष्टपरिपूरणास्थितिः सञ्जयेत्तु महतामहो मतिः ॥ २॥
भातीति । लब्धाः प्राप्ता ये विषयाः पदार्थास्तेषां व्यवस्थितिऱ्यावस्थापनं तु सर्वेषां शोभसे, किन्तु धीमतां बुद्धिमतां लब्धं योग्यानि लभ्यानि तेषु निष्ठितिः प्राप्तव्यवस्तुषु श्रद्धा शोभताम् । महतां महात्मनां मतिर्बुद्धिस्तु तवयस्य इष्टपरिपूरणे आस्थितिर्यस्याः सा, अप्राप्तप्राप्ति-प्राप्तरक्षणरूप-योगक्षेमयोरुभयोः सञ्जयेत् सर्वोत्कर्षेण वर्तेत, इत्यहो आश्चर्यमित्यर्थः ॥ २ ॥
अन्वय : दिने दिने संहितायमनुयन् जगतः संहिताय जिनेशिने संहिताञ्जलिः किल अहं अधुना गेहिनां संहितार्थम् अनुवच्मि । ____अर्थ : प्रतिदिन हितके मार्गका अनुसरण करता हुआ मैं जगत्का सम्यक्हित करनेवाले जिन भगवान्के लिए नियमपूर्वक हाथ जोड़कर गृहस्थोंके हितके लिए संहिताशास्त्रका अर्थ कहता हूँ ।। १ ।। - अन्वय : लब्धविषयव्यवस्थितिः भाति, धीमतां लभ्यनिष्ठितिः लसतु । तु महतां तद्वयेष्टपरिपूरणास्थितिः मितिः सञ्जयेत् अहो ।
अर्थ : प्राप्त विषयों ( भोगों या पदार्थों ) की व्यवस्था करना तो सभीको सुहाता है और विद्वानको अप्राप्तको प्राप्त करनेकी श्रद्धा हुआ करती है। किन्तु इन दोनोंका समुचित रूपसे प्राप्त होते रहना महात्माओंके लिए समीचीन मार्ग है ॥२॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org