________________
१४४-१४५ ]
द्वादशः सर्गः स्वागतमिति । भो सज्जनाः, इह संसारे भवतां स्वागतं खलु भाग्यात् पुण्योदया. ल्लभ्यते । किन्तु वयं तु निःस्वेभ्यो दरिद्रेभ्य आगता गणनेव गणना येषां ते, पुनरज्ञाश्च भवामः । अपि केवलं राज्ञां भवतां किं कर्तुं दासतां निर्वाहयितुं सुशकाः सन्तः शिरसा भवतामाज्ञामेव निवहामः । इति माण्डपिकोक्तिः ॥ १४३ ॥
यच्छन्ति कल्पफलिना अपि याचनाभिरावश्यकं प्रणयिभिश्च विनापि ताभिः । नीता वयं सपदि दर्पणमुत्सृजद्भिः
हर्षत्तया तदधिकं बहुलं भवद्भिः ।।१४४।। यच्छन्तीति । कल्पफलिनाः स्वर्गकल्पपावपा अपि, आवश्यकमात्रं तदपि याचनाभिरभ्यर्थनाभिर्यच्छन्ति, किन्तु भवद्भिर्युष्माभिः सपद्यधुना ताभिर्याचनाभिविनापि तस्मावावश्यकावधिकं बहुलमनल्पं वस्तुजातं हर्षत्तया नन्वितभावेन, उत्सृजद्भिवितरभिर्वयं तर्पणं तृप्ति नीताः स्मेति अन्यजनानां प्रत्युतिः ॥ १४४ ॥
अस्मत्पदस्य परिवादहरो विभाति, युष्मत्पदागमगुणेऽपि सदङ्कपाती । अन्यार्थसाधकतया विचरन् सुवंशे,
सम्यङ् मिथस्त्रिपुरुषीमधुना प्रशंसेत् ॥१४॥ किं कतु सुशका अपि राज्ञां आज्ञा शिरसा निवहामः । __ अर्थ : (पुनः कन्या पक्षवाले लोग बोले-हमारे भाग्यसे आपका शुभागमन हुआ, किन्तु हम लोग तो कुछ भी कर सकने में असमर्थ है, क्योंकि अज्ञानी हैं अनः क्या कर सकते है ? केवल आपकी आज्ञाको शिरोधार्य करते हैं ॥ १४३ ॥
अन्वय : कल्पफलिना अपि याचनाभिः आवश्यकं यच्छन्ति, सपदि भवद्भिः प्रणयिभिस्तु ताभिः विनापि हर्षत्तया तदधिकं बहुलं उत्सृजद्भिः वयं तर्पणम् नीता।
अर्थ : (बरातियोंने कहा) कल्पवृक्ष भी याचना करनेसे देते हैं और वह भी आवश्यक वस्तु देते हैं किन्तु हमारे प्रति प्रेम दिखाकर आप लोगोंने तो बिना ही याचना किये हर्ष-पूर्वक आवश्यकतासे भी अधिक बहुत कुछ दिया है । इससे (हमलोग बहुत तृप्त हुए हैं) ।। १४४ ।। ___ अन्वय : सदङ्कपाती युष्मत्पदागमगुणः अपि अन्यार्थसाधकतया सुवंशे विचरन् अस्मत्पदस्य परिवादहरः विभाति, अधुना मिथः सम्यक् त्रिपुरूषीम् प्रशंसेत् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org