SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 557
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ५३४ जयोदय-महाकाव्यम् [५४-५५ नहीनभाया वदनद्विजन्मा नवोदयं याति सदैव तन्मा । रदच्छदाभोगमिषादवन्ध्या समग्रतोऽसौ समुदति सन्ध्या ।। ५४ ॥ नहीनेत्यादि । यस्या भा कान्तिींना न भवति सा नहीनभा, तस्या अक्षीणकान्तिमत्याः, तथा नहि-इनस्य सूर्यस्य कान्तिर्यस्यां सा तस्या वदनमेव द्विजन्मा चन्द्रः स नित्यं नवोदयं नूतनमुदयं याति प्राप्नोति, तन्मा तज्जन्मदात्री या सन्ध्याऽसो समग्रतः सम्पूर्णतया तदादावेव रदच्छदाभोगस्याधरप्रदेशस्य मिषाच्छलाववन्ध्या फलवती सती समुदेति ॥ ५४॥ अद्वैतवाग्यद्विजराजतश्चाधिकप्रभाव्यास्यमदोऽस्त्यपश्चात् । दिदेश वाणान्मदनस्य शुद्धया पिकद्विजोऽभ्यस्यतु तान्सुबुद्धया ।।५।। अद्वैतेत्यादि । अद आस्यं द्विजराजतश्चन्द्रादेप्यधिकप्रभावि, पुनरद्वं ताऽनन्यसदृशी वाग्वाणी यस्य तदस्ति । तत एव चापश्चात् सर्वप्रथममादरयोग्यं च, तथैवाढ तस्यकं ब्रह्म द्वितीयो नास्तीत्यादि-इत्यादिसम्प्रदायस्य वाग्यस्य, अतएव द्विजानां राजा, द्वाभ्यां जन्मसंस्काराभ्यां जायन्ते ते द्विजास्त्रवणिकास्तेषु राजा द्विजराजस्ततोऽप्यधिकप्रभावि, तच्च मदनवाणान् दिदेश । तानेव पुनः पिकद्विजः कोकिलो नामपक्षी, ब्राह्मणश्च सुबुद्धचा शुद्धचा चाभ्यस्यतु ।। ५५॥ अन्वय : नहीनभायाः वदनद्विजन्मा सदैव नवोदयं याति तन्मा असौ सन्ध्या समग्रतः रदच्छदाभोगमिषात् समुदेति । अर्थ : जिसकी कायाकी कान्ति कभी हीन नहीं होती-सदा अक्षीण रहती है तथा जिसपर कभी सूर्यको कान्ति नहीं पड़ती, उस सुलोचनाका मुखचन्द्र प्रतिदिन नवीन उदयको प्राप्त होता है, जिस (मुखचन्द्र) की माँ सन्ध्या सम्पूर्णतया (सुलोचनाके) अधरोष्ठके व्याजसे अपनेको अवन्ध्य सिद्ध करती हुई प्रकट होती है।॥ ५४॥ ___ अन्वय : अदः आस्यं च द्विजराजतः अधिकप्रभावि अद्वैतवाक् अस्ति (अतः) अपश्चात् यत् मदनस्य बाणान् दिदेश पिकद्विजः तान् सुबुद्धया शुद्धचा अभ्यस्यतु । अर्थ : और यह सुलोचनाका मुख, चन्द्रमा (श्रेष्ठ द्विज) से भी कहीं अधिक प्रभावशाली है तथा अनुपम वाणी (सारे जगत्में एक ब्रह्म-ही-ब्रह्म है, इसके अतिरिक्त और कुछ नहीं है-इस वचन) से सम्पन्न है, अतएव सर्वप्रथम है एवं समादरणीय है। जिस (मुख) ने कामदेवके बाणोंको उपदेश दिया, उन्हीं (बाण और उपदेश) का कोकिल (ब्राह्मण) सद्बुद्धिसे शुद्धिपूर्वक अभ्यास करे ।। ५५ ॥ Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002756
Book TitleJayodaya Mahakavya Purvardha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBhuramal Shastri
PublisherDigambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj
Publication Year1994
Total Pages690
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy