________________
५४-५६] दशमः सर्गः
४८१ रत्वरस्य समयस्य विवाहलग्नवेलायाः सामीप्यस्यानुशिक्षणं निविदेश ददौ। ते समुल्लसमन्तेः प्रसन्नमतेरस्य जयकुमारस्य पथि मार्गे पृथु विपुलसार्थ समूहं चक्रिरे चक्रः ॥ ५३॥
अमुकेस्य सुवर्गमागता नृपदूताः स्म लसन्ति तावता । पुलकावलिफुल्लिताननास्तटलग्ना इव वारिधेर्घनाः ॥५४ ।। अमुकस्येति । तावताऽमुकस्य जयकुमारस्य सुवर्ग समूहमागताः, पुलकानां रोम्णामायलिभिः फुल्लितानना विकसितमुखा नृपदूता वारिधेर्जलधेस्तटलग्ना घना इव लसन्ति स्म । उपमालकृतिः ॥ ५४॥
इति शृङ्खलिताहकारकैरवकृष्टो वरसन्नयस्तकैः । किल कण्टकिताङ्गको जनैः पृथुले पथ्यपि सोऽवजच्छनैः ॥ ५५ ॥
इतीति । इत्येवं शृङ्खलिताहकारकनिरन्तराह्वानविधायकैस्तकैर्नृपदूतैरवकृष्ट आकर्षितोऽपि कण्टकिताङ्गकोऽपि स वरसन्नयो वरयातृकसमूहो जनैः पृथुले विस्तृते पथ्यपि शनैरवजद् ययौ ॥ ५५ ॥
गुणकृष्ट इवाधिकारकः सुदृशः कण्टकिनाङ्गधारकः । स न कैः शनकैर्वजन् क्षिताविह दृष्टो नितरां महीक्षिता ॥ ५६ ।। अर्थ : महाराज अकम्पनने बार-बार विवाह समयकी समीपताका निर्देश किया। किन्तु उन सेवकोंने प्रसन्न चित्तवाले जयकुमारके मार्गमें बहुत बड़े जनसमूह बना डाले । ( अकम्पनके सेवकोंके जयकुमारकी सेनामें मिल जानेसे अपार भीड़ हो गयी ) ॥ ५३ ॥ ___ अन्वय : तावता अमुकस्य सुवर्गम् आगताः पुलकावलिफुल्लिताननाः नृपदूताः वारिधेः तटलग्नाः घनाः इव लसन्ति स्म ।
अर्थ : उस समय महाराज जयकुमारके समूह में आये, रोमराजिसे प्रफुल्लित मुखवाले राजदूत लोग, समुद्र तटपर लगे बादलोंके समान सुशोभित हो रहे थे ॥ ५४॥ ___ अन्वय : इति शृङ्खलिताह्व कारकैः तकैः अवकृष्टः ( अपि ) कण्टकिताङ्गकः स वरसन्नयः जनः पृथुले पथि अपि शनैः अव्रजत् । ___अर्थ : इस प्रकार पंक्तिबद्ध नृपदूतों द्वारा आहूत भी वह वरयानसमूह लम्बे-चौड़े मार्गपर अत्यन्त धीरे-धीरे चल रहा था ।। ५५ ॥
अन्वय : कण्ट किताङ्गधारकः सुदृशः गुणकृष्टः इव अधिकारकः महीक्षिता इह क्षितौ शनकैः वजन् कैः नितराम् न दृष्टः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org