________________
२६-२८] दशमः सर्गः
४७१ धारयित्रीम् आप्तः प्राप्तः स्तवः स्तुतिः परिचयो वा यस्याः सा तां सुलोचनां सुकृतांशुना स्वच्छवस्त्रेण कृत आशय आवरणं यस्य तेन कलशीकलशोकलाम्भसा शीतोष्णकलशजलेन अभिषिषेच सिक्तवत् ॥ २५ ॥
तदुरोजयुगेन निर्जिता इव नीता भुवि वारिहारिताम् ।। त्रपयेव नतैमुखैर्नवानिदधुस्ताः सहकारपल्लवान् ॥ २६ ॥ तदुरोजेति । ताः कलश्यस्तदुरोजयुगेन सुलोचनाकुचयुगलेन निजिता तिरस्कृता इव भुवि लोके वारिहारितां जलाहरणता नीता इव प्राप्ता इव त्रपयेव लज्जयेव निजमखैः सहकारपल्लवान्, आम्र किसलयान् निदधुर्दध्रुरिति क्रियोत्प्रेक्षा ॥ २६ ॥
जरतीजरतीष्टिहेतुना छिदिभृच्चामरमेव चाधुना ॥ सुपशोहसति स्म संकचः पतदम्भःकणमुच्चलद्रुचः ॥ २७ ॥
जरतीति । अधुना, उच्चलन्त्यो रुचो यस्य स चञ्चद्युतिस्तस्याः संकचः कर्ता सुष्टकेशपाशः, सुपशोश्चमरस्य जरतीजरतीष्टिहेतुना वार्धक्यपलितत्वेन, च्छिदिभृत् सच्छिद्र च तच्चामरं बालव्यजनं पतन्ति निर्गलन्ति अम्भःकणाः यस्मात् तत् पतदम्भःकणं यथा स्यात् तथा हसति स्म, क्रियोत्प्रेक्षालङ्कारः ॥ २७ ॥
सुतनुः समभाच्छियाश्रिता मृदुना प्रोञ्छनकेन मार्जिताः। कनकप्रतिमेव साऽशिताप्यनुशाणोत्कषणप्रकाशिता ॥ २८ ॥ सुतनुरिति । श्रिया कान्त्याऽऽश्रिता सेवितापि सा सुतनुदिव्यदेहा सुलोचना, मृदूना
अन्वय : ताः तदुरोजयुगेन निजिताः इव भुवि वारिहारितां नीताः त्रपया इव नतैः मुखैः नवान् सहकारपल्लवान् निदधुः ।
अर्थ : उन कलशोंने सुलोचनाके दोनों स्तनोंसे मानो परास्त होकर जल भरनेका कार्य करते हुए झुके मुखोंसे आम्रपल्लवोंको धारण कर लिया ॥ २६ ॥ __ अन्वय : अधुना उच्चलद्रुचः संकचः सुपशोः जरतीजरतीष्टिहेतुना छिदिभृत् चामरम् एव पतदम्भःकणं हसति स्म।
अर्थ : इस समय झरते हुए जलसे युक्त सुलोचनाका केशपाश वृद्धा स्त्रीके बालोंकी तरह श्वेत चमरी गौके बालोंकी हँसी उड़ाता था ॥ २७ ॥
अन्वय : श्रिया आश्रिता ( अपि ) सा सुतनुः मृदुना प्रोच्छनकेन माजिता अशिता अपि अनुशाणोत्कषणप्रकाशिता कनकप्रतिमा इव समभात् । ___ अर्थ । स्नानके बाद स्वयम् अत्यन्त सुन्दरी वह सुलोचना कोमल तोलिये
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
