Page Text
________________
९-११ ]
दशमः सर्गः
नगरी च गरीयसा शिशिरांशु सितेन
सुधासुरसेनैवमलङ्कृता बुधाः । समिताभूदधुना दीयसा ।। ९ ।।
वाससा
नगरीति । हे बुधाः, अधुना विवाहावसरे नगरी च गरीयसाऽतिगाढेन सुधारसेन चूर्णकद्रवेणैवमलङ्कृता यथा प्रदीयसाऽतिकोमलेन शिशिरांशुश्चन्द्रः स इव सितं यद्वासो वस्त्र ं तेन समिता वेष्टितेव अतिनिर्मलाऽभूत् ॥ ९ ॥
चरितैरिव भाविभिस्तदाऽऽश्रमभित्तिः शुचिचित्रकैस्तदा । उचिता खचिता विदग्धया वरवध्वोरनुभाविभिस्तया ।। १० ॥
चरितैरिति । तदा तस्मिन्समये विदग्धया चतुरया कयाचित्स्त्रिया तदाश्रमाभित्तिनृपासाकुडयं वरवध्वोर्भाविभिरनुभाविभिरनुभविष्यद्भिः शुचीनि चरित्राणि येषां तैः चरित्रे रुचिता दर्शनीया खचिताऽलङ्कृतेत्यर्थः ॥ १० ॥ मणिपूर्णसुतोरणोत्थितैः धनुरेन्द्रमियं
किरणैः कबु रिताम्बरैहितैः ।
पुरी यदेन्द्रपुरीं जेतुमहो
उपाददे ।। ११ ।। मणीति । यदा यस्मिन् विवाहोत्सवे, इयं काशीपुरी, मणिभिः पूर्णानि यानि तोरणानि तेभ्य उत्थितैराविभं तैः कवुरितं शबलितमम्बरम् आकाशं यैस्तैः हितंमनोहरैः किरण रश्मिभिरेन्द्र धनुशचक्रचापं इन्द्रपुरीं जेतुमिव उपाददे उद्यताऽभूदित्यर्थः । उत्प्रेक्षालङ्कारः ॥ ११ ॥
४६५
अन्वय : बुधाः अधुना नगरी च गरीयसा सुधासुरसेन एव अलङ्कृता ( यथा ) प्रदीयसा शिशिरांशुसितेन वाससा समिता अभूत् ।
अर्थ : पण्डितो ! विवाह के अवसरपर अत्यन्त गाढ़े अत्यधिक कोमल चन्द्रकिरणकी तरह धवल वस्त्र से लगी ॥ ९ ॥
अन्वय : तदा विदग्धया तया तदाश्रमभित्तिः वरवध्वोः अनुभाविभिः शुचिचित्रकैः चरितैः उचिता खचिता इव ।
अर्थ : उस समय किसी चतुर स्त्रीने राजप्रासादकी भित्तिको वर और वधू - के अत्युत्तम चरित्र-चित्रणों द्वारा देखने-योग्य अलंकृत-सा कर दिया ।। १० ॥ अन्वय : अहो यदा इयं पुरी मणिपूर्णसुतोरणोत्थितैः कबुरिवाम्बरैः हितैः किरणैः ऐन्द्रं धनुः इन्द्रपुरी जेतुम् इव उपाददे ।
For Private & Personal Use Only
चूनेसे लिपी वह नगरी वेष्टित-सी प्रतीत होने
अर्थ : आश्चर्य है कि तब यह पुरी मणिमय सुशोभन तोरणोंसे उत्पन्न, आकाशको रंग-बिरंगे बनानेवाली, मनोहर किरणोंसे इस तरह उपस्थित हो गयी मानो इन्द्रधनुष, इन्द्रपुरी अमरावतीको जितने के लिए खड़ा हो गया है ।। ११ ।।
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002756 |
| Book Title | Jayodaya Mahakavya Purvardha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuramal Shastri |
| Publisher | Digambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 14 MB |