Page Text
________________
४५९
८९-९१] नबमः सर्गः
४५९ वीरत्वमानन्दभुवामवीरो मीरो गुणानां जगताममीरः । एकोऽपि सम्पातितमामनेकलोकाननेकान्तमतेन नैकः ।। ८९ ।।
वीरत्वमिति । हे चक्रवतिन्, भवान् एकोऽप्यनेकान्तमतेन नैकोऽनेकरूपः सन्, अवीरोऽपि आनन्दभुवां गुणानां मीरः शेवधिः, जगतां संसाराणाममोरः प्रशस्तैश्वर्यशाली, अनेकलोकान् प्रति वीरत्वं शौर्य सम्पातितमाम् ॥ ८९ ।।। समन्तभद्रो गुणिसंस्तवाय किलाकलङ्को यशसीति वा यः । त्वमिन्द्रनन्दी भुवि संहितार्थः प्रसत्तये संभवसीति नाथ ॥ ९० ॥
समन्तभद्रेति । हे नाथ, यो भवान् गणिनां संस्तवस्तस्मै गुणिसंस्तवाय गुणवज्जनपरिचयाय समन्तभद्रो जिनोस्ति, वा यशसि कोतौँ किल अकलङ्कः कलङ्करहितोऽस्ति । संहितार्थ पवित्रितार्थो लोकानां प्रसत्तये प्रसन्नताय भुवि इन्द्रनन्दी संभवसि ॥ ९० ॥ मानसस्थितिमुपेयुषः पद-पद्मयुग्ममधिगत्य तेऽप्यदः । ईश्वरान्तरलिरेष मे सतः सौरभावगमनेन सन्धृतः ॥ ९१ ॥
मानसेति । हे ईश्वर, ते तव अदः पदपद्मयुग्मं चरणकमलयुगलमधिगत्य, मानसस्थिति चित्तैकाग्र्यमुपेयुषः प्राप्तवतः सतो मेऽन्तरलिश्चित्तभ्रमरः ते सौरभावगमनेन सन्धृतः सन् अन्यतो गन्तुं नेच्छतोति शेषः ॥ ९१ ॥ वस्तु है, फिर भी उससे सज्जनोंका प्रतिपालन भी होता है। अतएव उसकी स्तुति की जाती है । ८८ ॥ ___ अन्वय : ( चक्रवर्तिन् ! भवान् ) एकः अपि अनेकान्तमतेन नैकः, अवीरः ( अपि ) आनन्दभुवां गुणानां मीरः, जगताम् अमीरः अनेकलोकान् वीरत्वं सम्पातितमाम् । ___अर्थ : हे चक्रवति ! आप एक होकर भी अनेकान्तमतसे एक नहीं, अनेकरूप हैं। अवोर होकर भी आनन्ददायक गुणोंकी निधि हैं, जगतोंके प्रशस्त ऐश्वर्यशाली और अनेक लोकोंके प्रति शौर्यका भलीभाँति पालन करते हैं ।। ८९ ।। ... अन्वय : नाथ यः त्वं गुणिस्तवाय समन्तभद्रः वा यशसि अकलङ्कः, इति संहितार्थः प्रसक्तये भुवि इन्द्रनन्दी संभवसि किल ।
अर्थ : हे नाथ ! आप गुणीजनोंका परिचय करनेके लिए समन्तभद्र यानी सब तरहसे योग्य हैं । अथवा यशमें कलंकरहित, अकलंक हैं। पवित्रितार्थ आप सब लोकोंकी प्रसन्नताके लिए निश्चय ही इन्द्रके समान प्रसन्न होने वाले हैं । इस तरह इस श्लोकमें कविने खुबीसे प्राचीन आचार्यों के नाम भी संगृहीत कर लिए हैं ।। ९०॥
___ अन्वय : ईश्वर ! अदः पदपद्मयुग्मम् अधिगत्य मानसस्थितिम् उपेयुषः सतः मे एषः Jain Edu अन्तरलिः ते सौरभावगमेन सन्धृतः ( गन्तुं नेच्छति ) ।
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002756 |
| Book Title | Jayodaya Mahakavya Purvardha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuramal Shastri |
| Publisher | Digambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 14 MB |