Page Text
________________
७४-७६ ]
अष्टमः सर्गः आश्चयं करोतीत्याश्चर्यकरो विस्मयोत्पादकः प्रचण्डस्तुमुल: अनणीयान् महान् रणः सङ्ग्रामोऽभवदिति शेषः ॥ ७३ ॥ तौ पृष्ठतो द्रष्टुमशक्नुवानौ जयानुजानन्तपदाग्रसेनौ । परस्परं सिंहसुतौ नियोर्बु सूग्रं रभाते स्म यशः प्रबोधुम् ॥ ७४ ॥
ताविति । जयस्यानुजो विजयस्तथा अनन्तपदस्याने सेनपदं यस्य सोऽनन्तसेनः, एतो पृष्ठतो द्रष्टुमशक्नुवानी सिंहस्य सुताविव स्वयश: प्रबोद्ध प्रकटयितुं परस्परमन्योन्यं सम्यगुग्रं सूप्रम् अतिभयङ्करं नियोद्धरभाते स्म प्रारभेताम् । प्रतिवस्तूपमा ॥ ७४॥ हेमाङ्गदः किञ्च बली भुजेन परस्परं वव्रजतुस्तु तेन । उभाविमेन्द्राविब बाहुमूलबलेन नवौ समरं सतूलम् ।। ७५ ॥
हेमाङ्गद इति । किञ्च हेमाङ्गवस्तु पुनभुजेन बलो भुजबली तावेतो उभौ तेन स्वस्य बाहुमूलबलेन नद्धौ युक्तौ सन्तो इभेन्द्रो हस्तिराजाविध परस्परं यथा स्यात्तथा सतूलं विस्तारसहितं समरं युद्धं वव्रजतुः स्वीचक्रतुः । उपमालङ्कारः ॥ ७ ॥ परेण विद्याबलयोः स्वपक्षमभूज्जयः संतुलयन् विलक्षः । स्थानं चकम्पे हिचरस्य तावद्भव्यस्य दैवं लभते प्रभावः ।। ७६ ॥
परेणेति । जयो जयकुमारः परेण अर्ककोतिपक्षेण साधं स्वस्य पक्षं विद्या च बलञ्च बड़े वेगसे दिव्यशस्त्र और प्रतिशस्त्रों द्वारा अखण्डवृत्तिसे बड़ा ही आश्चर्यकारी प्रचण्ड घोरयुद्ध हुआ ।। ७३ ॥ __अन्वय : पृष्ठतः द्रष्टुम् अशक्नुवानी तो जयानुजानन्तपदाग्रसेनौ सिंहसुतौ इव यशः प्रबोधुम् परस्परम् उग्रं नियोद्धुम् रभाते स्म ।
अर्थ : कभी पीठ न दिखा सकनेवाले जयकुमारके भाई विजय और अर्ककीतिके भाई अनन्तसेन, दोनों ही अपना-अपना यश प्रकट करनेके लिए दो सिंहोंके समान आपसमें भिडकर उग्र युद्ध करने लगे ॥ ७४ ।।
__ अन्वय : किं च हेमाङ्गदः भुजेन बली च उभौ बाहुमूलबलेन नद्धौ इभेन्द्रौ इव परस्परं सतूलं समरं वव्रजतुः । ___अर्थ : इधर हेमांगद और भुजबली-बाहुबलसे सम्पन्न इन दोनोंने भी दो करीन्द्रोंकी तरह आपसमें परस्पर लम्बा युद्ध छेड़ दिया ।। ७५ ॥
अन्वय : जयः ( यावत् ) परेण स्वपक्षविद्याबलयोः संतुलयन् विलक्षः अभूत्, तावत् अहिचरस्य स्थानं चकम्पे । भव्यस्य प्रभावः दैवं लभते ।
अर्थ : जयकुमारने विपक्षके साथ विद्या और बल दोनोंमें ही तुलना करते
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002756 |
| Book Title | Jayodaya Mahakavya Purvardha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuramal Shastri |
| Publisher | Digambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 14 MB |