Page Text
________________
२० जयोदय-महाकाव्यम्
[३३-३४ समुल्वणे यस्य यशःशरीरे निमजनत्रासवशेन मीरे । गृहीतमेतन्नभसा गभस्तिसोमच्छलात्कुम्भयुगं समस्ति ॥३३॥
समुल्वण इति। यस्य राज्ञो यशःशरीरे मोरे कीतिरूपे समुद्रे समुल्वणे, उद्वेलरूपे भवति सति निमज्जनत्रासवशेन बुडनभयभीतेन नभसा आकाशेन गभस्तिः सूर्यः सोमश्चन्द्रः, तयोश्छलात् मिषात् कुम्भयुग्ममेव गृहीतमेतद् दृष्टिपथगतमस्ति ॥३३॥
यस्य प्रसिद्ध करणानुयोगं समेत्य तद्दिव्यगुणप्रयोगम् । बभूव तावन्नवतानुयोगचतुष्टये हे सुदृढोपयोग ॥३४॥ यस्येति । यस्य राज्ञः प्रसिद्धं प्रकर्षण सिद्धं सिद्धि मापन्नं तत्तस्मादेव दिव्यस्य देवसम्बन्धिनो गुणस्य दयादानादेः प्रयोगो यत्र येन वा तम्, प्रकर्षेण योगोमनोनिग्रहाख्यः प्रयोगः, करणानां स्पर्शनरसनादीनामिन्द्रियाणामनुयोगः संसर्गस्तं समेत्य, हे सुदृढोपयोग श्रावक, अनुयोगचतुष्टये प्रथमकरणचरणद्रव्योपनामके शास्त्रचतुष्के नवता नवीनभावो बभूव। तस्य भूपतेरिन्द्रियमनसोः संयोगं लब्ध्वा पठनचिन्तनादिना कृत्वा अनुयोगचतुष्टयं तावन्नूतनमिव चमत्कारकरं बभूव । तथा च करणानुयोगं नाम गणितशास्त्रं दिव्यस्य अश्रुतपूर्वस्य गुणस्य गणनप्रयोगो यस्मिस्तं समेत्य अनुयोगचतुष्टयस्य नवता नवसंख्यात्मकताऽभूदिति चित्रम् । तथैव करणानि इन्द्रियाणि पञ्च भवन्ति तेन पञ्चानुयोगेन कृत्वा चतुष्टयस्य गुणनकरणेनापि नवतैव नवसंख्यात्मतव अभूदित्यद्भुतत्वम् । पञ्चतश्चतुष्टयस्य गुणने विशतिरूपत्वात् ॥ ३४ ॥
या रस्सी लेना चाहिए ॥ ३२॥ __ अन्वय : यस्य यशःशरीरे मीरे समुल्वणे निमज्जनत्रासवशेन नभसा गभस्तिसोमच्छलात् एतत् कुम्भयुगं गृहीतं समस्ति ।
अर्थ: जिस राजा जयकुमारके बे-रोक-टोक बढ़नेवाले यशोमय शरीररूप समुद्र में डूब जानेके भ्रमसे ही मानो स्वयं आकाशने सूर्य और चन्द्रके व्याजसे दो कुम्भ ही धारण किये दीख रहे हैं ।। ३३ ।।
अन्वय : हे सुदृढोपयोग तद्दिव्यगुणप्रयोगं यस्य प्रसिद्ध करणानुयोगं समेत्य अनुयोगचतुष्टये तावत् नवता बभूव।
अर्थ : हे दृढोपयोगके धारक पाठकवर्ग, सुनिये । उस दिव्यगुणोंके धारक महाराज जयकुमारके कर्तव्यका संसर्ग पाकर प्रथमानुयोगादि चार अनुयोगोंमें नवीनता प्राप्त हो गयी है।
विशेष : इस पद्यमें बताया है कि उस राजाकी पाँचों इन्द्रियोंका समागम
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002756 |
| Book Title | Jayodaya Mahakavya Purvardha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuramal Shastri |
| Publisher | Digambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 14 MB |