SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 382
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ६४-६५ ] सप्तमः सर्गः ३५९ लाषा साऽधिकरणं यस्य सः, अतिवृद्ध इत्यवज्ञा ध्वन्यते । तथैव स जयकुमारो मेघेस्तनामदेवर्मानितः समावृतः। एवं मे मम समीपे अघेन अपराधेन मानितः संयुक्तः सम्भवति । त्वं तु पुनः परेषां मुदा प्रसन्नतया किङ्करोऽसि । अथवा परं केवलमुवासि, उदासीनश्चासौ किङ्कर इति सा त्वदुक्तिरमृतस्य ऊमिर्लहरी; अथवा मृतस्य मिरवस्थैव उचितेति भावः ।। ६३ ॥ यत्यतेऽथ सदपत्यतेजसा सार्पिता कमलमालिकाऽजसा । मूर्छिताऽस्तु न जयाननेन्दुना तावतार्ककरतः किलामुना ॥ ६४ ।। यत्यत इति । अय हे सवपत्य, सज्जनात्मज, या कमलमालिका जयकण्ठेऽपिता सा जयस्य जयकुमारस्य आननेन्दुना मुखचन्द्रेण मूछिता मुकुलिता नास्तु । तावताऽनेन हेतुना किल अर्कस्यार्ककीर्तेः सूर्यस्य वा, करतो हस्ततः किरणतो वा तेजसा यत्यते। रूपकश्लेषानुप्राणितः काव्यलिङ्गमलङ्कारः ॥ ६४ ॥ साम्प्रतं सुखलताप्रयोजनात् पश्य यस्य तनुजा सुरोचना । त्वादृशां वरदरङ्गतः प्रभुइँत रे वृषभ इत्यसावभूत् ॥ ६५ ॥ वाले ) नौकर हो। इसलिए अमृतलहरी-सी तुम्हारी उक्ति उचित ही है। वैसे काशीपति महाराज अकम्पन हमारी ओरसे पूज्य हो हैं। वह जयकुमार भी मेघनामक देवों द्वारा सम्मानित है । यह प्रशंसात्मक अर्थ हुआ। दूसरा अर्थ (निन्दात्मक ): महान् महाराज अकम्पन 'क' यानी यमराजकी अभिलाषाके पात्र अर्थात् अतिवृद्ध हैं। वह जयकुमार भी मेरे समक्ष अपराधी है। इसलिए तुम्हारी उक्ति मृतककी अवस्था ही है, जो सर्वथा उचित ही है ।। ६३ ॥ अन्वय : अथ सदपत्य ! सा अर्पिता कमलमालिका अञ्जसा जयाननेन्दुना मूर्छिता न अस्तु, तावता अमुना किल अर्ककरतः तेजसा यत्यते । अर्थ : और हे सज्जनात्मज ! जयकुमारके कण्ठमें सुलोचना द्वारा अर्पित वह पद्ममयी वरमाला जयकुमारके मुखचन्द्रसे मुरझाने न पाये; निश्चय ही इसीलिए सूर्यके करस्वरूप अर्ककोतिके हाथों, तेजसे यह प्रयत्न किया जा रहा है । ६४ ॥ ____ अन्वय : रे दूत पश्य, यस्य तनुजा सुरोचना, सः त्वादृशां प्रभुः साम्प्रतं सुखलताप्रयोजनात् वरदरङ्गतः वृषभः इति असो अभूत् । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002756
Book TitleJayodaya Mahakavya Purvardha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBhuramal Shastri
PublisherDigambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj
Publication Year1994
Total Pages690
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy