________________
१०४ - १०५ ]
षष्ठः सर्गः
३१७
अवनाविति । हे अखर्वे प्रशस्तरूपे, अवनौ भूमौ ये ये वीराः सन्ति, ते सर्वे यस्मै नोराजनामारातिकम् अवतारयन्ति जयाय, अयं विक्रान्तः शूरस्तदेव जयकुमार इति नामाभिधानमुपैति ॥ १०३ ॥
सद्वंशसमुत्पन्नो गुणाधिकारेण चाप इवाश्रितरक्षक एष च
भूरिशो परतक्षकः
सद्वंशेति । एष कस्रः शोभनश्चाप इव धनुष्काण्ड इव विभाति । यतः सद्वंशः उत्तमकुले समुत्पन्नो लब्धजन्मासो, चापश्च सद्वंशसमुत्पन्नो दृढतरवेणुनिर्मितो भवति । गुणाधिकारेण शौर्यादिगुणाधिक्येन चापपक्षे गुणस्य ज्याया अधिकारेण समाकर्षणेन कृत्वा भूरिशोऽत्यन्तं यथा स्यात्तथा नम्रो नतिशीलः सन्, आंश्रितस्य बान्धवादेः, पक्षे सन्धारकस्य रक्षकस्त्राता, अथ च परस्य शत्रोस्तक्षकः छेवकश्च जायते ॥ १०४ ॥
नम्रः ।
कम्रः ।। १०४ ॥
धवलयति क्ष्मावलयं वृद्धद्वारास्य भो अमृतपुरधरे ।
गुणगणनाङ्कनिपातः क्षणोति कठिनीश्च कीर्तिमरेः ।। १०५ ।। धवलयतीति । भो अमृतपुरधरे, स्वर्गपुरीरूपधारिणि मङ्गलदर्शने, यद्वा अमृतस्य पूः स्थानमधरो यस्याः सा तत्सम्बोधने अमृतोष्ठि, अस्य राज्ञो गुणानां गणनाया योऽङ्क
अर्थ : हे उदार चित्तवाली सुलोचने ! सुन, पृथ्वीपर जितने भी वीर हैं, a जिसके लिए नित्य आरती उतारते हैं, यह शूर-वीर वही नाम धारण करता है । अर्थात् इसका नाम 'जयकुमार' है ।। १०३ ॥
अन्वय : चापः इव कम्रः एषः च सद्वंशसमुत्पन्नः गुणाधिकारेण भूरिशः नम्रः आश्रित रक्षकः परतक्षकः ( अस्ति ) ।
अर्थ : यह राजा जयकुमार धनुषके समान उत्तम वंश में उत्पन्न, गुणोंका भंडार और विनयशील भी है । इसलिए यह आश्रितोंका तो रक्षक और विरुद्ध चलनेवालोंका नाशक है तथा मनोहर है । यहाँ चापके पक्षमें गुणका अर्थ प्रत्यंचा है ।। १०४ ॥
Jain Education International
अन्वय : हे अमृतपुरधरे ! वृद्धद्वारा अस्य गुणगणनाङ्कनिपातः क्ष्मावलयं धवलयति, अरेः कठिनी कीति च क्षणोति ।
अर्थ : हे अमृतपूर्ण अधरोंवाली ! सुन, वृद्धपुरुषोंद्वारा जैसे-जैसे इसके
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org