SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 306
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ २९-३० ] षष्ठः सर्गः २८३ स्त्रियमतिवर्तनी उल्लङ्घितवती, अत एव सुमनोज्ञाऽतिशय सुन्दरी मनसोऽनुकूला चेति स्मररूपस्य कामदेवसौन्दर्यस्याधि व्याधि पाति कुरुते स कामरूपाधिप इति कृत्वा कामस्य शत्रुः, त्वञ्च कामस्त्रियमुल्लङ्घितवतीत्यस्माद्धेतोः अस्य वल्लभा योग्याऽसि ॥ २८ ॥ काष्ठागतपरसार्थं तेनास्याशयरूपं विभूतिमान् तेजसा दहत्यवशः । स्वतो भवति भस्मशुभ्रयशः ॥ २९ ॥ काष्ठागतेति । अयं राजाऽवशो निरङ्क ुशः सन् विभूतिमान् वैभवसंयुक्तः, अथ चाग्निरूपत्वाद् विभूतिमान् भस्माधिकारी च भवन् तेजसा प्रभावेण स्वगतेनौष्ण्येन वा दहति भस्मसात्करोति, कमिति चेत् काष्ठासु दिक्षु गतानां स्थितानां परेषां शत्रूणां साथ समूहम् । वह्निपक्षे काष्ठाद् इन्धनादागत उपलब्धो यः परो बृहद्रूपः सार्थस्तं तेनैव हेतुनाऽस्य महाशयस्याशयरूपं लक्षणात्मकं शुभ्रं धवलं च तद्यशस्तदेव भस्म स्वत एव भवति । विद्यते भस्मवच्छुभ्रं तद्यश इति भावः ॥ २९ ॥ यत्पादयोः पतित्वाऽन्यभूपकर कुड्मलं व्रजति बाले । मवनितलभाले || ३० ॥ रत्नत्रय संसूचक - चित्रकरुचि - यत्पादयोरिति । अन्यभूपस्य वैरिनृपस्य करयोर्हस्तयोः कुड्मलं यस्य पादयोध्ये पतित्वा निपत्य, हे बाले, अस्मिन्नवनितलस्य भाले भूभागललाटे रत्नत्रयस्य सम्यग्दर्शन अर्थ : हे सुलोचने ! यह कामरूप देशका अधिपति कामदेव से भी अधिक मनोज्ञ है और तू रतिको लज्जित करनेवाली अतिसुन्दर हैं । इसलिए तू इसकी वल्लभा होने योग्य है ॥ २८ ॥ अन्वय : विभूतिमान् अवशः तेजसा काष्ठागतपरसार्थं दहति । तेन अस्य आशयरूपं भस्मशुभ्रयशः स्वतः भवति । अर्थ : यह राजा निरंकुश हो वैभवशाली है और इसने अपने तेजसे सम्पूर्ण दिशाओं में स्थित वैरियोंको वैसे ही नष्ट कर दिया है जैसे अग्नि अपनी दाहकतासे काठके बड़े सामानको जला देता है । इसीलिए इसका भस्मके समान शुभ्र यश स्वतः ही चारों तरफ फैल रहा है ॥ २९ ॥ Jain Education International अन्वय : बाले ! यत्पादयोः पतित्वा अन्यभूपकरकुड्मलम् अवनितलभाले रत्नत्रय - संसूचकचित्रकरुचि व्रजति । For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002756
Book TitleJayodaya Mahakavya Purvardha
Original Sutra AuthorN/A
AuthorBhuramal Shastri
PublisherDigambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj
Publication Year1994
Total Pages690
LanguageSanskrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari & Literature
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy