Page Text
________________
६२-६३) द्वितीयः सर्गः
८७ मिव प्रतीयत इति भावः । तथापि तत्सुष्टु कार्य करोतीति शोभनकर्मकरम्, अस्तीति शेषः । अतः स्वतन्त्रं स्वाधीनं हृद्धवयं यस्य स पुमान् पुरुषोऽघानां विरापिस्तस्य पापनाशाय तन्निवेवयतीति तनिवेदो तस्य पुरतस्तज्जपुरुषसमीपे परिश्रमात् तवपि साधयेत् ॥ ६१ ॥ वास्तुशास्त्रमवलोकयेन्नरो नास्तु येन निलयो व्यथाकरः । अन्यदप्युचितमीक्षमाणकः सम्भजेच्छियमभिप्रमाणकः ॥ ६२ ।।
वास्तुशास्त्रमिति । वास्तुशास्त्रं गृहनिर्माणशास्त्रमपि नरोऽवलोकयेत, येन निलयो निवासगृह व्यथां करोतीति व्यथाकरो बाधाकारको नास्तु । एतेभ्यो लोकशास्त्रेभ्योऽन्यदपि यदुचितं ज्ञातुं भवेत् तत्तदीक्षमाणको गृही अभिप्रमाणक: प्रमाणानुसारी भवञ्छ्यिं संभजेत् ॥ ६२ ॥ आर्षवाच्यपि तु दुःश्रुतीरिमाः किन्न पश्यतु गृहे नियुक्तिमान् । आममन्नमतिमात्र याऽशितं चास्तु भस्मकरुजे परं हितम् ॥ ६३ ॥
आर्षवाचीति । इमा उपर्युक्ताः श्रुतय आर्षवाचि यद्यपि दुःश्रुतीरक्तास्तथापि गृहे नियुक्तिमान् गृही पुरुषः कि न पश्यति, अपि तु अवश्यं पश्यत्वित्यर्थः । यथाऽतिमात्रया ही उपयोगी, शोभन-कार्यकारी भी है। पुरुष यदि स्वतन्त्रचेता हो तो उसे चाहिए कि अपने अभीष्ट कार्यों में आयी बाधाओंको दूर करनेके लिए मन्त्रशास्त्रके जानकार पुरुषोंके पास रहकर परिश्रमपूर्वक उसकी भी जानकारी प्राप्त करे ॥ ६१॥
अन्वय : नरः वास्तुशास्त्रम् अपि अवलोकयेत्, येन निलयः व्यथाकरः न अस्तु । तथैव अन्यत् अपि उचितं शास्त्रम् ईक्षमाणकः अभिप्रमाणकः श्रियं संभजेत् ।। ___ अर्थ : गृहस्थको चाहिए कि वास्तुशास्त्रका भी अध्ययन करे, ताकि उसके द्वारा अपना निवासस्थान किसी तरह बाधाकारक न हो। इसके अतिरिक्त
और जो लौकिक कला-कुशलताके शास्त्र हैं, उनका भी अध्ययन करनेवाला मनुष्य सबमें चतुर कहलाकर अपने जीवनको संपन्नतासे बिता सकता है । ६२ ।। ___ अन्वय : ( यद्यपि ) इमाः आर्षवाचि दुःश्रुनीः, अपि तु गृहे नियुक्तिमान् किं न पश्यति । अतिमात्रया अशितम् अन्नम् भस्मकरुजे परं हितम् अस्तु ।
अर्थ । यद्यपि ये सब उपर्युक्त शास्त्र ऋषियोंकी भाषामें दुःश्रुति नामसे कहे गये हैं अर्थात् न पढ़नेयोग्य माने गये हैं। फिर भी इन्हें गृहस्थ भी न पढ़ें, ऐसा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002756 |
| Book Title | Jayodaya Mahakavya Purvardha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhuramal Shastri |
| Publisher | Digambar Jain Samiti evam Sakal Digambar Jain Samaj |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 690 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 14 MB |