Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 98

१०६
अनेकान्तजयपताका
बलवस्तु व्यवस्थाकरणशीलः । पुनरपि विशिष्यते - सकलेत्यादिना । सकलप्रमातृणामभ्रान्तं यत्संवेदनं तन्निबन्धनस्तत्कारणभूतस्तद्व्यव स्थापितो वेति, कथञ्चिन्निवृत्तिभावोऽनन्तरनिदर्शितस्वरूपः, अनुभ वविरुद्धकुयुक्त्यपोहेन सुयुक्तियुक्तः, इत्यस्माद्धेतोः, त्यक्त्वा परोदित इत्येवंनिबन्धनं मात्सर्य, तथा, तत्त्वव्यवस्थाहेतुः सर्वापरिकल्पित सिद्धेः, इत्येवंनिबन्धनमाश्रित्य महागुणम् । किमित्याह- भाव्यतामेष कथञ्चिन्निवृत्तिभाव इति ॥
न चासौ कपालमृद् घटमृदः सर्वथाऽन्यैव, तदत्यन्त तस्या अमृत्त्वप्रसङ्गात्ः यथोदकं न मृत्, ततोऽत्यन्तभेदादू, एवमसा वपि स्यात्, तस्याविशेषादिति । स्यादेतत्स्वभावेभ्यो व्यावृत्त त्वात् कपालपदार्थस्य मृत्स्वभावता, नोदकस्य, तेभ्यो व्यावृत्त्य भावात् । इत्यप्यसमीक्षिताभिधानम्, वस्तुनोऽसजातीयेतरव्यावृ त्ताव्यावृत्तोभयस्वभावाऽऽपत्तेः, तथाहि - अमृत्स्वभावेभ्य एवोद कादिभ्यो व्यावृत्तिस्वभावः, एवं सति कपालपदार्थः स्यात्, न मृत्पिण्डशिवकघटादिभ्यो मृत्स्वभावेभ्योऽपि तद्वयावृत्ताव स्वभावत्वप्रसङ्गात् ; यथैवामृत्स्वभावेभ्यो व्यावृत्तः सन् मृत्स्व भावो भवति, एवं मृत्स्वभावेभ्योऽपि व्यावृत्तोऽमृत्स्वभावः स्यात न्यायानुगतमेतत्; अन्यथाऽमृत्स्वभावव्यावृत्तावपि मृत्स्वभाव त्वानुपपत्तेः ॥
;
आरेकान्तरनिरासायाह- न चेत्यादि । न चासौ कपालमृद् घट मृदः सकाशात्,सर्वथाऽन्यैवाऽर्थान्तरभूतैव । कुत इत्याह- तदन्त्यतभे घटमृदोऽत्यन्तभेदेऽभ्युपगम्यमाने, तस्याः कपालमृदः, अमृत्त्वप्रसङ्गात् कथमित्याह - यथोदकं न मृत् ततो घटमृदः, अत्यन्तभेदात् एवम सावपि कपालमृत् स्यात् अमृदेव । कुत इत्याह- तस्य अत्यन्तभेद घटमृदा सह,अविशेषादिति । पराभिप्रायमाह - स्यादेतदित्यादिना स्यादेतत् अतत्स्वभावेभ्योऽमृत्स्वभावेभ्य उदकादिभ्यः, व्यावृत्तत्वा कारणात्, कपालपदार्थस्याधिकृतस्य मृत्स्वभावता नोदकस्य मृत्स्वभा