Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 97

खोपज्ञटीकासहिता।
१०५ त्रैव तद्भेदाऽभेदनान्तरीयकः शवलवस्तुव्यवस्थाकारी सकलपमात्रभ्रान्तसंवेदननिवन्धनः कथञ्चिन्नित्तिभावः सुयुक्तियुक्त इति त्यक्त्वा परोदित इति मात्सर्य तत्त्वव्यवस्थाहेतुरित्याश्रित्य महागुणं भाव्यतामेष इति ।।
यत एवमत एव घटपर्यायनिवृत्तौ सत्यां, कपालकालेऽपि तद्बुदया कपालबद्धथा, मृदनुभूयते । मृन्निवृत्तौ च सत्याम् , ऊर्ध्वादिपर्यायबन्नानुभूयेत; न हि मूनिवृत्तावूर्खादिपर्यायोऽनुभूयते, मृदनिवृत्ताचापि सत्याम् , ऊर्ध्वादिनिवृत्तित एव कारणात् , तद्भेदसिद्धिमृद ऊर्ध्वादेमैंदसिद्धिः, इति चेत् । एतदाशङ्क्याह-न, ऊर्ध्वादेः पर्यायस्य, मृदः सकाशात् , सर्वथा भेदासिद्धेः; असिद्धिश्च तत्स्वरूपाननुविद्धस्य मृत्स्वरूपाननुविद्धस्य, अनुपलम्भादूर्खादिपर्यायस्य । पराभिप्रायमाहक्षीरोदकादिभिः । आदिशब्दाद् मन्जितादौ गुडदध्यादिग्रहः, व्यभिचारस्तेषामपीतरेतरस्वरूपाननुवेधेनानुपलम्भेऽपि भेदादिति चेत् । एतदाशङ्क्याह- नेत्यादि । न नैतदेवं, तेषां क्षीरोदकादीनां, पूर्व संबन्धात्, पश्वाञ्च हंसादिविभागकरणेन, भेदेनापि सिद्धेः कारणात् ; न चैवमिह भेदेनापि सिद्धिः । दोषान्तरमाह-भिनेत्यादिना । भिभोपादानत्वेन च मृदू कारयोरिति प्रक्रमः, तन्निवृत्तावप्यूर्खाकारनिवृत्तावपि सत्यां, पृथग मृदः सकाशात् , तद्विकारापत्तेश्च ऊर्ध्वादिविकारापत्तेश्च काष्ठभस्मवदिति । कपालाद्याकार एव तद्विकार ऊर्ध्वाद्याजरविकारः काष्ठभस्मकल्प इति चेत् । एतदाशङ्क्याह-न, तस्यापि पालाद्याकारस्य, मृदः सकाशात् , सर्वथा भेदासिद्धेः । अत एव कथवदूर्ध्वादिनिवृत्तिर्न सर्वथा । कुत इत्याह- तदात्मभूतोवाद्यात्मशतकपालाद्याकारानिवृत्तेः। मृदोऽपि च निवृत्तिः,कथञ्चिदिति वर्तते, याविधोर्खाद्यपृथग्भवनाऽऽत्मस्वभावनिवृत्तेः; तदनिवृत्तौ तु तदपृथग्भबनायोग इति भावना । इत्येवम् , सर्वत्रैव पटादिदीर्घत्वादो, तद्भेदाभेदनातरीयकः, द्रव्यपर्यायभेदाभेदनान्तरीयकः, कथञ्चिन्निवृत्तिभाव इति संबन्धः । अयमेव विशिष्यते-शबलवस्तुव्यवस्थाकारी द्रव्यपर्यायश
१४