Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 68

अनेकान्तजयपताका
धर्मर्मिणोरन्यत्वमनन्यत्वमन्यानन्यत्वं चेति विकल्पाः, किश्चातः यद्यन्यत्वं धर्मर्मिणोः, अवस्तुत्वादिप्रसङ्गः, तयोरेवादिशब्दाद् धर्म धर्मिप्राप्तिपरिग्रहः । कथमित्याह-इह च वस्तु धर्मव्यतिरिक्तं, तच स्वरूपेण सत् पररूपेण चासदित्यभ्युपगमात् कारणात् , तथं धर्माणां च परत्वात् , तद्रूपेण सदादिना धर्मरूपेण, असत्वाद् हेतोष अवस्तुत्वप्रसङ्गः ॥
न च तद् न प्रक्रान्तधर्मव्यतिरिक्तमपि स्वरूपेण सत् पर रूपेण चासत्, अत्यन्ताभावप्रसङ्गात् , इत्युक्तदोषापत्तिरेव । ना पत्तिः, तस्य यथोदितत्वानुपपत्तेः । अथ कीदृक् तत् , इति कथ नीयम् । अव्यपदेशाहमिति चेत् । न, स्ववचनविरोधात अधिकृतव्यपदेशेन व्यपदेशात्, अन्यथाऽव्यपदेशाहमिति । ब्दाप्रवृत्तेः। सच्छब्दादिव्यपदेशाई न भवतीति चेत् । किम थूणम् ? इति वाच्यम् । यतो न तत्सद् नाऽप्यसदिति चेत् । सब सत् तर्हि नियमतः। एतदपि नैव तत्त्वत इति चेत् । किं तदन्यत् अतोऽतिरिक्तम् । तथाविधबुद्धिग्राह्यमिति चेत् । तत्रापि बुद्धि रिति न्यायातीतमेतत् , तथाहि-तन्न सद्, नाऽसद्, न सदस बुद्धिगोचरश्चेत्यद्भुतमेतत् । स्वकार्यसत्त्वाभ्युपगमे च व्यर्थाऽप रयोगकल्पना, नियतरूपादितया च स्वपररूपसत्त्वासत्त्वदोष ऽनिवारितप्रसर एव; इति यत्किञ्चिदेतत् ॥ .. अत्रैव भावनां कुर्वन्नाह-न चेत्यादि । न च तद् वस्तु, न प्रक्रान्त धर्मव्यतिरिक्तमपि मौलधर्मव्यतिरिक्तमपि, स्वरूपेण सत् पररूपेण चार त्। न च न कस्मात् ?, अत्यन्ताभावप्रसङ्गात् । यदि नैवंरूपम् , खरविषा तर्हि तत्, इति भावना, इत्येवम् , उक्तदोषापत्तिरेव स्वरूपेणाप्यसत्त्वाद स्तुत्वादित्यभिप्रायः । अत्राह-नापत्तिरनन्तरोदिता । कुत इत्याह-तस मूलधर्मव्यतिरिक्तस्य वस्तुनः, यथोदितत्वानुपपत्तेः स्वरूपेण सत् पर पेण चासदिति यथोदितं तदनुपपत्तेः, मूलधर्मव्यतिरिक्तं वस्तु नैवेष्या इत्यर्थः । अत्रोत्तरम्--अथ कीदृक् तद् वस्त्वित्येतत् कथनीयम् । अन्य