Page Text
________________
अनेकान्तजयपताका
- एतेन यौगपद्यमपि प्रत्युक्तम् , क्षयोपशमवैचित्र्यादिति ॥ — आहेत्यादि। आहैवमप्यस्तिनास्तीतिविकल्पौ यथोदितौ, स्वस्वरूपनियतौ प्रत्येकरूपतया, न युज्यते । कुत इत्याह- तत्त्वतः परमार्थेन, शबलवस्तुबलोत्पत्तेः सदसद्रूपवस्तुसामोत्पत्तेद्वयोरपीति । उच्यते अत्र समाधिः, को वा किमाह इत्थमेवैतत् , किन्तु नेमी अस्तिनास्तीतिविकल्पो, स्वस्वरूपनियतावेवैकान्ततः प्रत्येकरूपतया । कुत इत्याहक्षयोपशमभेदाद् द्रव्यादिनिमित्तात्, प्रधानोपसर्जनभावतः इतरेतराक्षेपेणाऽस्तित्वाद्यपेक्षया प्रवृत्तेस्तयोरिति । उक्तं चान्यैरपि, अयमस्तीत्येवम् , यो ह्येष भावे सत्तारूपे, भवति निश्चयस्तदुत्थः, नैष भवति, वस्त्वन्तराभावसंवित्त्यनुगमादृते तत्तदभावसंवित्पूर्वक इत्यर्थः । नास्तीत्यपि च संवित्तिर्न वस्त्वनुगमं विना तुच्छाऽसदाश्रयैव, एवं विज्ञानं न जायते, किंचिदुपष्टम्भनर्जितं निरालम्बनमिति । एतेनेत्यादि । एतेन तत्त्वतः क्षयोपशमभेदनिबन्धनगर्भेणाऽनन्तरोदितपरिहारेण, यौगपद्यमप्यनन्तरोदितविकल्पयोः, अपिशब्दादेकत्वमपि निमित्ताभेदद्वाराऽऽयातम् , प्रत्युक्तं निराकृतम् । कुत इत्याहक्षयोपशमवैचित्र्यात् स ह्यनेकधर्मात्मके वस्तुनि कस्यचित् कश्चिद् यस्तथा प्राथम्यादिभेदेन तद्धेतुरिति ॥
यच्चोक्तम्- न च कार्यद्वारेणापि सदसद्रूपं वस्तु प्रतिपत्तुं शक्यते, यतो नोभयरूपं कार्यमुपलभ्यत इत्यादि । एतदप्यनवकाशम् , वस्तुस्थित्योभयरूपस्योपलम्भस्य साधितत्वात् । न च तत् कार्यकरणे प्रवर्तमानं केनचिदाकारण करोति, केनचिद् न करोति, एकस्य करणाकरणविरोधादित्याद्यप्यसारम् , विरोधासिद्धेः । तथाहि- पर्यायात्मना करोति, द्रव्यात्मना न करोतीति कुत एकस्य करणाकरणविरोधः? इति । अथवा स्वकार्यकर्तृत्वेन करोति, कार्यान्तराकर्तृत्वेन न करोति, अतः केनचिदाकारेण करोति, केनचिद् न करोतीति कोऽत्र विरोधः ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002732 |
| Book Title | Anekantajaypataka Swopagnya Tika |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | |
| Total Pages | 288 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 13 MB |