Page Text
________________
६८
चित्रं नामेत्यर्थः, तद्भेदसिद्धेः प्रक्रमादधिकृतसामर्थ्यस्य स्वभावभेदसिद्धेः, इत्येवमुक्तनीत्या, भावाभावात्मकवस्तुप्रभवमेव तदधिकृतविकल्पद्वयम् । कुत इत्याह-पारम्पर्येण तन्निमित्तत्वात् तदुद्भवाद् निर्विकल्पकादुत्पत्तेरिति, न हि शुक्लवस्तुप्रभवादविकल्पाच्छुक्कुपीतविकल्पद्वयप्रभव इत्यालोचनीयम् । अत इत्यादि । अतोऽस्मात् कारणात् अत्यन्तसूक्ष्मधिय इत्थमालोचकस्य, किं नास्थामनोरथं पूरयतीति वाच्यं पूरयत्येवेत्यर्थः ॥
अनेकान्तजयपताका
यदपि चोक्तम् यतो भावस्य कृत्यक्रियासूपरतव्यापारतयाऽभावत्वमितिः एतदपि न नो बाधायै, पररूपेणार्थक्रियाडकरणात्, तद्रूपस्य च तत्राऽभावात् । ततश्च यद्यसावपि कार्यक्रियासु कक्षां बनीयात् को भावादभावस्य भवता विशेषो दर्शितः स्यादित्येतदप्यत्राऽनवकाशमेव, तथा कार्यक्रिया करणादिति । अतो व्युपरतेऽप्यक्षव्यापारेऽर्थ परिच्छेदानुभव संस्कारमसूतो नास्तिताविकल्पस्तत्प्रसूतत्वादेव कथं स्वातन्त्र्यं परिहरति ? इति चिन्तनीयम्, अन्यथाभूतेऽर्थे तथापरिच्छेदानुभवसंस्कारानुपपत्तेः, अतथाभूताच्च ततो न नास्तिताविकल्पप्रसूतिरिति भावनीयम् । एतेन यदि प्रत्यक्षं प्रमाणं पदार्थमात्रा - स्वेव लब्धप्रतिष्ठं तासामेवावगमो युक्तस्तत्र व्यापारसम्भवात् अव्यापारेऽपि परिच्छेदे रूपप्रवृत्तेऽपि रसावसायोऽशक्यपरिहारः संपद्येतेति यदुच्यते परैः, तदपि प्रतिक्षिप्तमिति, पदार्थमात्राणामेवोक्तवद्भावाभावात्मकत्वात्, अन्यथा तन्मात्रतानुपपत्तेः, इतरेतराभावात्मकत्वे तत्तद्भावसिद्धेः ॥
यदपि चोक्तं पूर्वपक्षे, यतोऽभावस्य कृत्य क्रियासूपरतव्यापारतयाऽभावत्वमिति । एतदपि न नः नास्माकम्, बाधायै । कुत इत्याहपररूपेणाऽर्थक्रिया करणात्, तद्रूपस्य च पररूपस्य च तत्र वस्तुनि, अभावात् । ततश्च यद्यसावपि कार्यक्रियासु कक्षां बनीयात् को भावादभावस्य भवता विशेषो दर्शितः स्यादित्येतदप्यत्रोदितपक्षे, अन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002732 |
| Book Title | Anekantajaypataka Swopagnya Tika |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | |
| Total Pages | 288 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 13 MB |