Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 47

स्वोपाटीकासहिता। धर्मिणा द्रव्येण, व्याप्तेः । किमित्याह-विशिष्टान्योन्यानुवेधतः कारणात् , अभेदः धर्मधर्मिणोरिति । इत्थं चैतदङ्गीकर्तव्यमित्याहअन्यथेत्यादि । अन्यथैवमनभ्युपगमे, तस्येति सङ्गायोगात् तस्य धर्मिणो धर्मा इति संबन्धायोगात् । तदित्यादि तयोर्धर्मधर्मिणोः : स्वभावत्वप्रसङ्गस्याऽपि स एव धर्मी तद्धर्ममिस्वभावः, त एव च धर्मास्तद्धर्मिधर्मस्वभावा इत्येवम्भूतस्य । किमित्याह- धर्मेभ्योऽन्यत्वे सति, धर्मिणः सकाशादिति गम्यते । किमित्याह- धर्मिणोऽसम्भवात् । सद्धर्मधर्मस्वभावत्वस्यापि धर्मत्वात् तस्य च ततो व्यतिरिक्तत्त्वेन निर्मिणो निःस्वभावत्वात् तस्येति संगायोगः । ततश्चेत्यादि । ततश्चैवं
सति, धर्माणामभ्यन्तरीकृतर्मिस्वरूपत्वादितरेतरव्याप्त्या, धर्मिबिन्दरीभूतधर्मखरूपत्वात् उक्तादेव हेतोः । किमित्याहपति । अन्यथा तत्तत्त्वायोगः ॥
प्रतीतिसचिवनिमित्तभेदे सति विरोधादित्यपि यदुक्तं बदुक्तिमात्रमेव । तथाहि--यदि येनाकारेण भेदः कथं तेनैवाभेदः नयाभेदः कथं भेद इत्यस्य वचनस्योक्तवद्यपेतविषयत्वात् सकारान्तरेण भेदाभेदसिद्धेः । सर्वथा भेदाभेदवादिनस्तु तदसत्त्वापत्तिलक्षणो विरोधोऽपरिहार्य एव । तथाहि- एकान्ततश्व धर्मधर्मिणोर्भेदे धर्मिणो निःस्वभावत्वापत्तिः, स्वभावस्य धर्मत्वात् तस्य च ततोऽन्यत्वादिति । स्वो भावः स्वभावस्तस्यैवात्मीया सत्तेति शब्दार्थे न निःस्वभावत्वापत्तिरिति चेत् । न । ज्ञेयत्वादिधर्माननुवेधे तदनवगतः, तथापि तत्कल्पनेतिप्रसङ्ग इति ॥
एवं च प्रतीतिसचिवनिमित्तभेदे प्रतीतिसहायानिमित्तभेदे, सति; धर्मर्मिणोर्भेदाभेदं प्रतीति प्रक्रमः । किमित्याहविरोधादित्यपि यदुक्तं पूर्वपक्षे अथ येनैवाकारेण भेदस्तेनैवाभेदइत्येतदप्यचारु विरोधादित्येवम् । किमित्याह-तदुक्तिमात्रमेव निरर्थकमित्यर्थः । तथाहीत्यादि भावना, तथाहीति पूर्ववत् , यदि येनाका