________________
२७४
अनेकान्तजयपताका
नवयवं सामान्यम्' इत्यभिदधति जैनाः । अतः किमुच्यते-'न विषं विषमेव मोदकाद्यभिन्नसामान्याव्यतिरेकात्' इत्यादि। किं तर्हि ? । समानपरिणामः । स च भेदाविनाभूतत्वाद् न य एव विषादभिन्नः स एव मोदकादिभ्योऽपि, सर्वथा तदेकत्वे समानत्वायोगात् ।।
यच्चोक्तं पूर्वपक्षग्रन्थे, 'सामान्यविशेषोभयरूपत्वे सति, वस्तुनो घटादेः, सकललोकप्रसिद्धसंव्यवहारनियमोच्छेदप्रसङ्गः' इत्यादि, तदपि; किमित्याह- जिनमतानभिज्ञतासूचकमेव केवलम् , न पुनरिष्टार्थप्रसाधकं वस्त्वनुपपत्तिरिष्टोऽर्थ इति न तत्प्रसाधकम् । कथमित्याह- न हीत्यादि न यस्माद् मधुरक-लड्डुकादिविशेषानान्तरमाभिन्नम् , सर्वथैकस्वभावमेकमनवयवं सामान्यमित्यभिदधति जैना भणन्त्याहताः । अतः किमुच्यतेऽनभ्युपगतोपालम्भप्रायम् , यदुत'न विषं विषमेव, मोदकाद्यभिन्नसामान्याव्यतिरेकात्' इत्यादि । किं तार्ह ? । समानपरिणामः सामान्यमित्यभिदधति जैना इति । स च समानपरिणामः; किमित्याह- भेदाविनाभूतत्वात् कारणात् , न य एव विषादभिन्नः स एव मोदकादिभ्योऽपि । कथं नेत्याह- सर्वथा
देकत्वे समानपरिणामैकत्वे, समानत्वायोगात्। न ह्येकं समानमिति भावना ॥ .. स्यादेतत् समानपरिणामस्यापि प्रतिविशेषमन्यत्वादसमानपरिणामवत् तद्भावानुपपत्तिरिति । एतदप्ययुक्तम् , सत्यप्यन्यत्वे समानासमानपरिणामयोभिन्नस्वभावत्वात् ; तथाहि-समानधिषणा-ध्वनिनिबन्धनस्वभावः समानपरिणामः, तथा विशिष्टबु
यभिधानजननस्वभावस्त्वितर इति । यथोक्तसंवेदनाभिधानसंवेद्याभिधेया एव च विषादय इति प्रतीतमेतत् ; अन्यथा यथोक्तसंवेदनाद्यभावप्रसङ्गात् । अतो यद्यपि द्वयमप्युभयरूपम्, तथापि विषार्थी विष एव प्रवर्तते, तद्विशेषपरिणामस्यैव तत्समानपरिणामाविनाभूतत्वात् । न तु मोदके, तत्समानपरि.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
