Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 212

२२०
अनेकान्तजयपताका
तयोराकारयोः चक्षुष्-त्वग्ग्राह्ययोः, भेद एव एकान्तेन । कुत इत्याहतथा भेदगर्भतया, प्रतीत्यऽभावात् स्पर्शनाद् अपि 'सोऽयं यो दृष्टः' इत्यवगमात् , तथा तत्त्वतः उभयाऽयोगात् तदभ्युपगमेन । तथा च आह- तत्सत्त्वैकत्वक्षतेः घटसत्त्वैकत्वक्षतेरित्यर्थः, तथा च एवं च अभ्युपगमविरोधाद् वस्तुनोऽनेकस्वभावत्त्वाऽऽपत्त्या, न च तयोराका. रयोः भेद एव इति स्थितम् । एवं बौद्धमतवक्तव्यतामधिकृत्य एतद् उक्तम् ।। - न च एतेभ्योऽन्य एव घटः, अग्रहणप्रसङ्गात् अरूपाद्यात्मकत्वात् , तत्तवृत्तौ अपि तत्तद्रूपताऽनापत्तेः, इत्थमपि तद्ग्रहणे इन्द्रियाणां स्वधर्माऽतिक्रमात् । कथमतिक्रम इति चेत् १, चक्षुरादेररूपादिग्रहणात् । एवमपि को दोष इति चेत् ?, ननु रसादिग्रहणापत्तिः, प्रतीतिबाधिता इयमिति चेत्, तदतिरिक्ततद्ग्रहे का प्रतीतिः ? । न तेभ्य एकत्वबुद्धिरिति चेत्, ततः किमिति वाच्यम् । अस्ति इयमिति चेत्, न खल अस्यां विगानम् , य एतनिमित्तः स स तेभ्योऽन्य इति चेत् । सङ्ख्यायाः तद्भावप्रसङ्गः । न सा तदनाश्रिता इति चेत्, एक मपि तत्वतोऽन्या एव । यदि नामैवं ततः किमिति चेत् ।। तनिमित्तैकबुद्धिः सा तद्विशेषणभूता इति चेत् , कथमेतद् विनि श्रीयत इति ?, एकोऽयमिति व्यवसायाद् इति चेत्, न अस सदादिभिन्नप्रतिभासीति तथाऽननुभवात् । एवमपि तत्कल्प नेऽतिप्रसङ्गात् तदन्तरापत्तनिराकरणाऽयोगात् , अननुभवादि शेषादिति तदेकत्वपरिणामनिबन्धन एव अयम् । तेषामेव एक ऽनेकात्मकत्वाद् भेदाऽभेदभावात् , तथास्वभावत्वाद् विरोधा नुपपत्तेः, प्रतीतिसिद्धत्वात् बाधाभावादिति । सद्व्याधन कस्वभावे वस्तुनि वस्तुमात्रग्राहि एव अवग्रहकल्पमविकल्प मङ्गीकर्तव्यम् , अन्यथा उक्तदोषाऽनतिवृत्तिः। एवंभूते च असि आवयोरविवाद एव,एवंविधाऽवग्रहस्यअस्माभिरप्यभ्युपगतत्वा