Page Text
________________
२०.८
अनेकान्तजयपताकास्वव्यतिरिक्तविषयाऽवेदनप्रसङ्ग एव इत्यर्थः, एवं च सति खनिर्विकल्पकत्ववेदनात्. कारणात् , तत्सामर्थ्यतः स्वनिर्विकल्पकत्ववेदनसा: मर्येन हेतुना, तत्पृष्ठभावी विकल्पः प्रक्रमात् सामान्येन प्रत्यक्ष पृष्ठभावी विकल्पः, स्वत आत्मना एव समारोपव्यच्छेदमन्तरेष तद्विषय एव स्यात् . स्वनिर्विकल्पकत्ववेदनविषय एव. भवेत्। रूपादिविकल्पवद् इति निदर्शनम् । न च भवति स्वत एवं तथाऽप्रतीतेः कारणात् , न च तमन्तरेण विकल्पम् , तत्तथाताव्य पस्थितिः तस्य प्रत्यक्षस्य तथाताव्यवस्थितिः- स्वनिर्विकल्पकत्वमें दनभावव्यवस्थितिः स्वसंविदितत्वव्यवस्थितिरित्यर्थः । कथं न इत्याही अतिप्रसङ्गात् विषयान्तरविषयवेदनाऽभावप्रसङ्गादिति, एतेन अं नन्तरोदितेन, यदाह न्यायवादी धर्मकीर्तिर्वार्तिके- “प्रत्यक्षमित्यादि तदपाकृतमवसेयमिति योगः- प्रत्यक्षं प्रस्तुतम् , कल्पनापोढमित्येतर प्रत्यक्षेणैव सिध्यति । कथमित्याह-प्रत्यात्मवेद्यो यस्मात् सर्वेष प्रमातृणाम् , विकल्पो नाम संश्रयः शब्दानुविद्ध इत्यर्थः ॥ १ ॥ तथ संहृत्य सर्वतश्चिन्तां विकल्परूपाम् , स्तिमितेन अन्तराऽऽत्मना प्रस ननियापारण, स्थितोऽपि सन् , चक्षुषा रूपमीक्षते पश्यति, यया बुद्ध्या सा अक्षजा मतिः ।। २ ।। ईक्षित्वा पुनर्विकल्पयन किंचिय पश्चाद् आसीद् मे कल्पना ईदशी एवंभूता इति वेत्ति, न पूर्वोक्ती वस्थायां चक्षुषा रूपेक्षणलक्षणायाम् , इन्द्रियाद् गतौ ॥ ३ ॥ इत्यादि यदाह न्यायवादी तद् · अपाकृतम् अपास्तमवसेयम् । कथमित्याहई उक्तवत् यथोक्तं तथा, प्रत्यक्षेण एव असिद्धेः 'प्रत्यक्षेणैव सिध्या इत्यस्य असिद्धेः, असिद्धिश्च तदेकस्वभावत्वविरोधात् तस्य प्रत्यक्षर एकस्वभावत्वविरोधात् स्वविषयपरिच्छेदकत्वेन इति भावितार्थमेत दिति ॥
न चानुमानमत्र प्रमाणम् , अस्य स्खलक्षणत्वात् अनुमानस्य च सामान्यलक्षणालम्बनत्वात् , न चेदं परे पक्षे चारु, गमक
१ अन्तरेणेति शेषेः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002732 |
| Book Title | Anekantajaypataka Swopagnya Tika |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | |
| Total Pages | 288 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 13 MB |