Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 198

२०६
अनेकान्तजयपताका
अधिकृतैतद्भेदव्यवस्थाकारि सर्वज्ञ प्रणीतागमभावादित्यर्थः, उक्तदोषाऽ भावः जातियुक्तिभिर्भ्रान्तेतरज्ञानयोः समत्वाऽऽपादनमुक्तो दोषस्तदभावः उपन्यस्तहेत्वन्यथानुपपत्तिरिति ॥
,
किञ्च, निर्विकल्पकं प्रत्यक्षमित्यत्र न प्रमाणम्, तेनैव तदनधिगतेः अर्थविषयत्वात् तस्य च ततोऽन्यत्वात् तथाहिनिर्विकल्पकत्वमेव तदर्थः, न चानर्थो विषयः, न चाऽविषये ऽधिगतिरिति न तत्राऽस्य प्रमाणता, अतिप्रसङ्गात् । उभयं विषय इति चेत् । न, उभयोस्तल्लक्षणाऽयोगात् स्वनिर्विकल्पकत्वस्य तद कारणत्वात् अकारणस्य चाऽविषयत्वात्, अन्यथा अभ्युपगमवि रोधात् । एतेन स्वसंविदित्वं प्रत्याख्यातम् ॥
दूषणान्तराऽभिधित्सयाऽऽह - किश्चेत्यादि । किंच, 'निर्विक रूपकं प्रत्यक्षम्' इत्यत्र अर्थे, न प्रमाणम् । कुत इत्याह- तेनैव प्रत्य क्षेण, तदनधिगतेः तस्य निर्विकल्पकस्य अनधिगतेः, अनधिगतित्र अर्थविषयत्वात् प्रत्यक्षस्य, तस्य च अर्थस्य, ततः प्रत्यक्षाद् अन्यत्वात् प्रस्तुतैदं पर्यमाह - तथाहीत्यादिना । तथाहि - न तद् निर्विकल्प कत्वमेव अधिकृत प्रत्यक्ष निर्विकल्पकत्वमेव, तदर्थः प्रत्यक्षाऽर्थः, न अनर्थो विषय:
"रूपाऽऽलोक-मनस्कार-चक्षुर्भ्यः संप्रवर्तते ।
विज्ञानं मणि- सूर्याऽशु-गोशकृद्भथ इवाऽनलः ॥ १ ॥” इवि वचनात्, न च अविषये अधिगतिः अपन्यायाद् इति एवम् न तत्र निर्विकल्पकत्वे, अस्य प्रत्यक्षस्य प्रमाणता । कुत इत्याह अतिप्रसङ्गात् विषयलक्षणाऽयोगेन प्रमाणताऽभ्युपगमे सर्वत्र प्रम णतापत्तिरिति अतिप्रसङ्गः, उभयं स्वनिर्विकल्पकत्वा ऽर्थोभयम्, षयः प्रत्यक्षस्य इति चेत् । एतदाशङ्क्याह- न, उभयोः स्वनिर्वि रूपकत्वार्थयोः, तल्लक्षणाऽयोगात् विषयलक्षणाऽयोगात्, अयोग स्वनिर्विकल्पकत्वस्य तदकारणत्वात् प्रत्यक्षाऽकारणत्वात्, अकारण 'च अविषयत्वात् । इत्थं चैतद् अङ्गीकर्तव्यमित्याह- अन्यथाऽम