________________
.२००
अनेकान्तजयपताकान्यायाविरोधेऽपि अभ्युपगबाधा। अनुभयजननस्वभावत्यान भयाभावः, तथा च प्रतीतिविरोधः इति । एकान्तेन च निर्विका कप्रत्यक्षवादिनो न न्यायतो रूपादिनिश्चयाऽ-नुमाननिश्चय आंद इति सूक्ष्मधिया भावनीयम् ॥ - दूषणान्तरमभिधातुमाह- किश्वेत्यादि । किञ्च, अयमधिका धिगमः अविकल्परूपः, किं स्वगृहीतनिश्चयजननस्वभाव: ?, समारोपजननस्वभावः ?, आहोस्विद् उभयजननस्वभावः ?, उत्ता अनुभयजननस्वभाव इति । किञ्चातः ?, सर्वथाऽपि दोष इति । च-यदि स्वगृहीतनिश्चयजननखभावः । ततः किमित्याह-निरी काशः समारोपः तन्निमित्ताधिगमस्य स्वगृहीतनिश्चयजननस्वभी त्वात् , न च असौ समारोपः अन्यनिमित्तोऽनिमित्तो वा, किं ताह अधिकृताऽधिगमनिमित्त एव, तदा अन्यस्य अभावाद् । अथ सम रोपजननस्वभावोऽधिकृताधिगमः, कुतोऽस्माद् निश्चयजन्म ?, च न स्याद् ? , इत्याह- अतत्स्वभावात् अधिकृताऽधिगमा समारोपजननस्वभावत्वेन भावनिश्चयजन्मनः अतिप्रसङ्गात्, ना निश्चयान्तरभावेन । उभयजननस्वभावत्वे स्वगृहीतनिश्चयसमारों भयजननस्वभावत्वे विरोधः, न्यायाऽविरोधेऽपि तत्तथाचित्रस्वभाव तया अभ्युपगमबाधा · अनेकान्तवादापत्तेः । अनुभयजननवभ वत्वे अधिकृताधिगमस्य । किमित्याह- तदुभयाऽभावो निश्चय-सा रोपोभयाऽभावोऽस्तु इति आरेकाऽपोहायाऽऽह- तथा च एवं चसी प्रतीतिविरोधः, तदुभयस्य तथावेदनात्, इति एवमुक्तनीत्या, ए न्तेन निर्विकल्पकप्रत्यक्षवादिनो वादिनः, न न्यायतः उक्तनी रूपादिनिश्चयाऽनुमाननिश्चययोर्भेद इति एतद्, सूक्ष्मधिया भावन यम् ।।
कथं तर्हि अनुमानविकल्पो नाऽनन्तरम् ?, सन्न्यायतोऽक्षज्ञा तद्विषयानधिगतेः । वस्तुनोऽनेकधर्मत्वात् क्षयोपशमवैचिया इत्युक्तमायम् । अतो न निर्विकल्पकमेव प्रत्यक्षम् ।।
SINHRoward
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
