Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 172

१८०
अनेकान्तजयपताका
मनन्तराऽव्यतिरेकात्- तस्या वासनायाः तत्समनन्तराऽव्यतिरेका निर्विकल्पकसमनन्तराव्यतिरेकात् , समनन्तराञ्च अविकल्पकजन्मति भावना । नाऽप्यध्यवसिततद्भावता प्रत्ययदाढर्यम् । कुत इत्याह अतदाभेन अवस्त्वाकारेण ज्ञानेन, तत्परिच्छेदाऽयोगाद् वस्तुपरि च्छेदाऽयोगात् , अयोगश्च- तत्त्वतः परमार्थतः, तदनुपपत्तेरध्यवसित तद्भावतानुपपत्तेः, नाऽतदाभं तत्परिच्छेदकम् , नचाऽतो न, अध्यवसित तद्भावतेतिभावनीयम् । नाऽपि ध्वनियोगः प्रत्ययदाढर्यम् । कुत इत्याह तत्तादात्म्याद्यऽयोगतः तस्य प्रत्ययस्य, तेन ध्वनिना, तादात्म्याचा योगत:- तादात्म्यमेकत्त्वम् आदिशब्दात् तदुत्पत्तिग्रहः, तदसि । र्ध्वनियोगासिद्धेः, तथा तयुक्तस्याऽपि ध्वनियुक्तस्याऽपि प्रत्ययस्येति प्रक्रमः, तदाकारोत्पत्तिप्रधानत्वाद् विषयाकारोत्पत्तिप्रधानत्वादिति । न चेत्यादि । न च सा एव तदाकारोत्पत्तिः, केवला ध्वनियोगरहिता अनिश्चयोऽपरिच्छेदः । कुत इत्याह- स्वालम्बनपरिच्छेदात स्वविषयपरिच्छेदात् , केवलयाऽपि न च न सोऽपि स्वालम्बनपरि च्छेदः, तत्वतः परमार्थेन । कुत इत्याह- तत्स्वभावतया स्वालम्बी नपरिच्छेदस्वभावतया, ततः स्वालम्बनात् , तद्वोधोपपत्तेर्विवक्षिता लम्बनबोधोपपत्तेः, अन्यथा तदुत्तरक्षणवत् ततो भावेऽपि अबोधरूपते वेति हृदयम् । न चेत्यादि । न च मूककल्पत्वात् केवलायास्तदा कारोत्पत्तेरिति प्रक्रमः, नेति न निश्चयरूपता । कुत इत्याहन बोधस्याऽनिश्चयत्वविरोधात बोधो निश्चयोऽवगम इति तुल्या ऽर्थाः । न चेत्यादि । न चाऽस्पष्टतया कारणेन, नेति न निश्चय रूपता, केवलायास्तदाकारोत्पत्तेरिति प्रक्रमः । कुत इत्याह- तस्या तदाकारोत्पत्तेः, स्पष्टताभ्युऽपगमादिति ॥
यञ्चोक्तम्-"तच्च यत्रांऽशे पाश्चात्यं निश्चयं जनायितुं शक्नोति तत्रैव प्रामाण्यमात्मसात्कुरुते"। एतदप्ययुक्तम् , तस्य निरंशत्वा भ्युपगमात् , अन्यथा परसिद्धान्तापत्तिः। व्यावृत्तयोंऽशा इति चेत । न, तासां परमार्थतस्तदव्यतिरिक्तत्वेन तन्मात्ररूपत्वाव।