Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 168

१७६
अनेकान्तजयपताकालधम्मोपकारकशक्त्यभिन्नात्मनो निश्चयादित्यादि, तदप्ययुक्तम्। कुत इत्याह- छमस्थज्ञानस्येत्थमप्रवृत्तेः कारणात् , अप्रवृत्तिश्च तज्ज्ञानक्षयोपशमानां त्रयाणामपि, तथास्वभावत्वात् चित्रतया असा धर्मवत्तया निश्चयनिबन्धनस्वभावत्वात् , इत्युक्तप्रायं प्रायेणोक्तम्। लिनां तु क्षीणसकलावरणानां, तथानिश्चयः सकलधर्मवत्तया निशा प्रमाणान्तराभावश्च केवलिनामनुमानाद्यभावश्चेति । न कश्चिदोषी आह-एवमपि केवलिनां तु तथानिश्चयेऽपि सति, अनेकवभावतया, वस्तुनः, तथानियतात् सममानेकस्वभावतया नियतात्, एकस्वमा त्वविकल्पादित्यर्थः । कथमनन्तानां प्रभातृणां केवलिनां वृषभादीना तद्विकलात्मकग्राहकज्ञानभावः तस्यानेकस्वभावतया तथानियतस्य । स्तुनोऽविकलो य आत्मा, तग्राहकज्ञानोत्पादस्ततः कथम्?, नैवेत्य कथं नेत्याह- एकत्रेत्यादि । एकत्र ऋषभादिज्ञाने, कात्योपयोगि न हेतुना, तत्तजननस्वभावत्वात् अधिकृतवस्तुन ऋषभादिज्ञानजन स्वभावत्वात् , नान्यथा ततस्तथा तदुत्पाद इति भावनीयम् । यदि ना ततः किमित्याह- अपरस्यापि वर्द्धमानादिज्ञानस्य, तद्भावापत्तेः । षभादिज्ञानापत्तेः । कथमित्याह-हेत्वविशेषादिति । ऋषभादिज्ञान ननस्वभावं ह्यधिकृतं वस्तु तद्धेतुस्ततस्तस्याऽपि तद्वत्तद्भावापत्तेः, न ततोऽनन्तानां तदविकलात्मग्राहकज्ञानभाव इति । उक्तं च य 'स्वभावतो जातम्' इत्यादे, असर्वज्ञता वा सर्वेषामन्योन्यमधिकृतवस्त ऽनुत्पत्तितस्तदनधिगमादिति पराभिप्रायः । एतदाशङ्कयाह- नेत्यादि न नैतदेवम् , यदभ्यधायि परेण, कुत इत्याह- हेत्वविशेषासिद्धेः।। मसिद्धिरित्याह- ज्ञानिनोऽन्यत्वाद् वर्द्धमानादेः, द्वयमिह ज्ञानहे जीव:, अधिकृतवस्तु च, न चैतदप्येकरूपमेवेत्याह- अधिकृतवस्तु अनेकस्वभावतया तथानियतस्य विचित्रत्वात्। ततः किमित्याहज्ज्ञान्यपेक्षया ऋषभवर्द्धमानादिज्ञान्यपेक्षया, तत्र तत्र सिद्धार्थ ऋजुपालिकातीरादौ क्षेत्र, तदा तदा सुषमदुःषमादुःषमसुषमान काले, अविकलात्मप्राहकज्ञानाभिव्यजकात्मकत्वेन एवंभूतेना