Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 167

स्वोपज्ञटीकासहिता
भावग्रहणात्, एकस्याऽपि वस्तुनः, सामान्येन अनेकप्रमातृभिरवसायः, नान्यथा । कुत इत्याह- उक्तदोषानतिवृत्तेः 'ततस्तयोरैक्यम्' इत्यायुक्तदोषानतिवृत्तेः इत्यलं प्रसङ्गेनेति ॥
,
यच्चोक्तम्- किञ्च विकल्पात्मकत्वेऽस्य 'निश्चयात्मकमिदम्' इत्यनेकप्रमाणवादहानिः तेनैव वस्तुनो निश्चयात्, नित्यत्वादौ भ्रान्त्यनुपपत्तेः, अनेकधर्मके वस्तुन्यन्यतरधर्मनिश्चयात्, तदन्यनिश्चयाय प्रमाणान्तर साफल्यमिति चेत्, इत्याशङ्कय- 'नैकधर्मविशिष्टस्यापि निश्चये सर्वधर्मवत्तया निश्वयात्, प्रमाणान्तरस्य निचितमेव विषयीकुर्वतः स्मृतिरूपानतिक्रमात्, एकधर्मद्वारेणाऽपि तद्वतो निश्चयात्मना प्रत्यक्षेण विषयीकरणे सकलधर्मोपकारकशक्त्यभिन्नात्मनो निश्चयात्' इत्यादि, तदप्ययुक्तम् । छद्मस्थज्ञानस्येत्थमप्रवृत्तेः, ज्ञेयतज्ज्ञानक्षयोपशमानां तथास्वभावत्वादित्युक्तप्रायम्, केवलिनां तु तथानिश्चयः, प्रमाणान्तराभावश्च, इति न कश्चिदोषः । आह- एवमप्यनेकस्वभावतया ततस्तथानियतात् कथमनन्तानां केवलिनां तदविकलात्मग्राहकज्ञानभावः, एकत्र कासत्योपयोगित्वेन तत्तज्जननस्वभावत्वात्, अपरस्यापि तद्भावापत्तेर्हेत्वविशेषादिति, न, हेत्वविशेषासिद्धेः, ज्ञानिनोऽन्यत्वात्, अधिकृतवस्तुनश्च विचित्रत्वात् तत्तज्ज्ञान्यपेक्षया तत्र तत्र तदा तदाऽविकलात्मग्राहकज्ञानाभिव्यञ्जकात्मकत्वेनैकत्र कात्स्न्यपयोगित्वादिति । न चैत्रमपरस्यापि तद्भावापत्तिः, अधिकृतवस्तुतिस्तथात्वविरोधादिति सूक्ष्मधिया भावनीयम् । एकान्तैकस्वसाववस्तुवादिनस्त्वेष दोषोऽनिवारितप्रसर एव तद्भेदनिबन्धअधिकृत वस्तुवैचित्र्यानुपपत्तेरिति । किञ्च निर्विकल्पकेनाऽपि यक्षेणैकस्वभावे वस्तुनि परिच्छिन्ने कथं नाऽनेकप्रमाणवादहारिति चिन्त्यम् । प्रत्यक्षस्यानिश्चयरूपत्वाच्चिन्तितमेवैतत् ॥ यच्चोक्तं पूर्वपक्षे, किञ्च विकल्पात्मकत्वेऽस्येत्यादि । यावदेकसद्वारेणाऽपि तद्वतो निश्चयात्मना प्रत्यक्षेण विषयकरणे सक
>
१
"
,
१७५