Page Text
________________
खोपज्ञटीकासहिता।
१६७ न्तरमिति । तदसिद्धम् , तस्य सति क्षयोपशमे तदर्शनात् स्मरणोपपत्तेः । एवम् 'अननुस्मरन्न योजयति' इत्यप्ययुक्तम् , तद्विज्ञानसंसृष्टस्य तथा योजनात् , इतरस्यापि तत्संभवाविरोधात् । एवं "अयोजयन्न प्रत्येति' इत्यप्यसांप्रतमेव, शब्दान्तरमधिकृत्यायोजयतोऽपि प्रतीतेः, तद्वयतिरिक्तेन तूक्तवद्योग एव 'इत्यायातमान्ध्यमशेषस्य जगतः' इत्युक्तिमात्रम्, विवक्षिताभिधेयार्थशून्यत्वात् , उक्तवत्तदयोगादिति ॥ :: एवं प्रासङ्गिकमभिधाय प्रकृतमुपक्रमते । अत इत्यादिना। अतो. ऽनेकखभावे वस्तुन्युक्तनीत्या व्यवस्थिते, क्षयोपशमानुरूपप्रतिपत्तौ सत्याम् , उक्तवद् यथोक्तं तथा, अन्तर्जल्पाकारबोधसिद्धेः कारणात् , अभिधानविशेषस्मृत्ययोगोऽबाधक एव, स्मृतेरेवान्तर्जल्पाकारबोधरूपतयाऽप्रवृत्तिप्रसङ्गादिति हृदयम् । दोषान्तरपरिजिहीर्षयाहपदपि कचिद् वाच्योपलब्धौ सत्यां, तद्वाचकविशेषास्मरणं किमिदमेत्यादि सामान्यवाचकप्रवृत्तावेव, तदप्यनेकवाचकवाच्यत्वेऽस्य वतुनः, तथाविधावरणभावाद् वाचकविशेषस्मरणावरणभावात्, विकपबोधवत एवाऽस्मृतिपूर्वकशब्दसंपृक्तबोधवत एवेत्यर्थः । कुत इत्याहअभिलापाद्यसंसृष्टवोधेन आदिशब्दाद् विशिष्टमनःपरिग्रहः, अननुमरणात् कारणात् । अननुस्मरणं च तथाप्रतीतेः; न ह्यवग्रहमात्रात् मृतिः, एवं च कृत्वा, सति ह्यर्थदर्शनेऽर्थसन्निधौ दृष्टे शब्दे ततः स्मृत्तिः मादग्निधूमवदिति पूर्वपक्षोदितम्,नैकान्तसुन्दरम् । कुत इत्याह-तदर्थस्य ब्दार्थस्य, अभिलापासंसृष्टबोधेनादर्शनात् । अदर्शनं च तथास्वहावत्वात् अभिलापासंसृष्टबोधेनादर्शनस्वभावत्वात् । शब्दान्तरस्मृती वाचकविशेषस्मृतौ च, उक्तवद् यथोक्तम्- तथाविधावरणभावादिदि तथा, अदोषात् । एवं च कृत्वा न चायमशब्दमर्थ पश्यतीत्येतत् पक्षोदितम् , विचारणीयम् । किमुक्तं भवत्यशब्दमिति ?, यदि शब्दास्कन्दितमिति । तदसिद्धम् । कुत इत्याह- केवलस्यैव तच्छब्दानान्दितस्य, दर्शनात् । अथाविकल्पज्ञानेनाशब्दमर्थ पश्यति । एतदा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 002732 |
| Book Title | Anekantajaypataka Swopagnya Tika |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | |
| Publisher | ZZZ Unknown |
| Publication Year | |
| Total Pages | 288 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 13 MB |