Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 157

स्वोपज्ञटीकासहिता।
समूहः, ते चाऽदृश्या इति । समुदायदृश्यस्वभावा इति समूह उपलभ्यन्त इत्यप्यसदित्याह- समुदायदृश्यस्वभावत्वे प्रक्रमादणूनाम् । किमित्याहअनेकस्वभावत्वप्रसङ्गात् । प्रसङ्गश्च प्रत्येकमदृश्यस्वभावत्वात् । अणूनां तेभ्य एव समुदितेभ्यो भेद इत्यत्रापि दोषमाह- तत्तद्भेदे तेभ्यः प्रत्येकमदृश्यस्वभावेभ्यः, तद्भदे समुदायदृश्यस्वभावाऽशुभेदऽभ्युपगम्यमाने, तदनणुत्वप्रसङ्गात् तेषां समुदायदृश्यस्वभावानामनणुत्वप्रसङ्गात् । प्रसजश्व समुदायदृश्यस्वभावतया कारणेन । अन्यथा प्रत्येकत्वेनादृश्यस्वभा. बतया, योगिभिरप्यदर्शनात् । ततश्च समुदायदृश्यस्वभावा अपर एवैते भावा नाणव इति भावार्थः । आह च-तथापि योगिभिरप्यदर्शनेऽपि, तदा णुत्वकल्पने समुदायदृश्यस्वभावानामणुत्वकल्पने । किमित्याह- अतिप्रसङ्गात् । प्रसङ्गश्च अन्याणूनां प्रत्येकमहश्यस्वभावानाम्, समुदा. यादर्शनेऽपि सति, तद्भावप्रसङ्गात् समुदायभावप्रसङ्गात्। तैरित्यादि। विर्योगिभिरिति प्रक्रमः, तद्भेददर्शने च तेषां समुदायदृश्यवभावानामेव भेददर्शने च प्रत्येकदर्शने चाभ्युपगम्यमाने, अनेस्वभावतापत्तेस्तेषाम् । आपत्तिश्च तेषामेव योगिभेददर्शनगोराणाम्, अयोगिभिरन्यथादर्शनात् समुदायत्वेन दर्शनादि. अर्थः । इत्थं चैतदङ्गीकर्तव्यमित्याह- अन्यथा एमनभ्युपमे, अन्यतरविज्ञानस्य योगिविज्ञानस्यायोगिविज्ञानस्य वा, अविषलप्रसङ्गात् तदालम्बनस्वभावाभावेन । न चायं न्याय्यः प्रसङ्ग ह- दृष्टेष्टविरोधात । अयोगिज्ञानाविषयत्वे दृष्टविरोधः, योनाविषयत्वे चाभ्युपगमविरोध इति भावः । दोषान्तरमाहसंस्थानबुद्ध्यसिद्धः अणुसमुदायाविशेषेण घटशरावादिबुद्ध्यरित्यर्थः । अमुमेवार्थ स्पष्टयन्नाह- तत्त्वतः परमार्थेन, अणुसमुदाशेषतः कारणात् , तदयोगाद् भिन्नसंस्थानायोगेन तद्बुद्ध्ययोगात्। नामैवं तत किमित्याह- अस्याश्व भिन्न संस्थानबुद्धेः, अनुभवसिद्धt, अत एव प्रतिक्षेपायोगात्, अयोगश्च सर्वत्रानाश्वासप्रस. L, अनुभवप्रतिक्षेपे सति । न चासावनुभवमात्रविषय इत्याह