Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 156

१६४
अनेकान्तजयपताका
indi
..hndiaH
.-
तत्त्वतोऽणुसमुदायाविशेषतस्तदयोगात्, अस्याश्वानुभवसिद्धत्वात् , प्रतिक्षपायोगात् , सर्वत्रानाश्वासप्रसङ्गात् , विशेषहेस्वभावात् , तत्वव्यवस्थानुपपत्तेः। इति बाह्यालम्बनवादिनैकानेकस्वभावमेव तदङ्गीकर्तव्यम् । तत्राप्यनुपप्लुतप्रमात्रविगान संवेद्याः स्वभावाः वस्तुसन्तः, तदन्ये पुनर्नेति, तथालोकान नुभवसिद्धेः, अन्यथा तद्वाधया सर्वमेवासमञ्जसम् , अनिबन्धनत्वात्, इत्ययुक्तैकान्ततः शुष्कतर्कानुसारिणी सूक्ष्मेक्षिका अनया हि भवदध्यक्षलक्षणमप्यसंभव्येवेति वक्ष्यामः ॥ ।
दोषादित्यादि । दोषात सकाशात् , असद्दर्शनसिद्धेः कारणात्, सर्वधर्मदर्शनमेव सरवादिदर्शनमित्यर्थः, दोषजमस्त्विति चेत् । एत. दाशङ्कयाह- अदोषजं तर्हि काहग दर्शनम् , यदपेक्षयैतद्दोषजमित्यर्थः। निर्विकल्पेन ज्ञानेन, निरंशवस्तुग्रहणमदोषजं दर्शनमित्यभिप्रायः । एतदाशङ्कयाह- न, तत्रापि यथोदिते दर्शने,उक्तबद् यथोक्तम्-दोषा. दसद्दर्शनसिद्धरित्यादि, तदाशङ्काऽनिवृत्तोषजाशङ्काऽनिवृत्तेः । एकस्य वस्तुनः, अनेकस्वभावत्वविरोधात् कारणात् , तस्याऽन्याय्यत्वादनेकस्व. भावत्वस्य, तन्निवृत्तिनिर्विकल्पेन निरंशवस्तुग्रहणे दोषजाशङ्कानिवृत्तिः, तद्भावसंभवादिति चेत् । एतदाशङ्क्याह- किं तदेकमेकस्वभावं निरंशं, यद्भावसंभवेन तदर्शनमदोषजं स्यादिति । किमत्रोच्यते, वस्तु. स्खलक्षणमेवैकमेकस्वभावम् । एतदाशझ्याह-न, तस्य स्वलक्षणस्य, स्थूराकारेणो दिलक्षणेन प्रतिभासते . तच्छीलं चेति विग्रहस्तस्य घटादेरित्यर्थः, असत्त्वात् कारणात्, संचयात्मकत्वेनाऽणूनां चाप्रति भासनात्, इत्यादेबर्बाद्यालम्बनवादिनैकानेकस्वभावमतदङ्गीकर्तव्यमिति योगः । तथा, अणूनां चाप्रतिभासनादिति सिद्धमेव । न ह्मणवः पृथग्जनविज्ञाने प्रतिभासन्ते, तत्समूहः प्रतिभासत इत्येतन्निरासायाहसमहस्य प्रक्रमादणुसमूहस्य, अद्रव्यसत्त्वादपरमार्थसत्त्वात् । तद्व्यतिरिक्तोऽद्रव्यसन , त एव तु सन्त इत्येतव्यपोहायाह- तेषामेव अणूना, तत्त्वे समूहत्वे, तद्वदणुवत् , अनुपलम्भात् ; तथाहि- अणव एवं