Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 150

१५८
अनेकान्तजयपताका
अवबोधस्य । असिद्धिश्च क्रमेण भावादवग्रहादानाम् , तथा संपूर्ण भवनेऽवग्रहादारभ्य धारणान्तभवने, अनियमात् कारणात् । अधिकृत तोपदर्शनायाह- दृश्यत इत्यादि । दृश्यत एव लोके, ईहाद्यभावे ऽपि, आदिशब्दावायादिग्रहः, कचिदेवदत्तादौ, अवग्रहमात्रम् , तथा निरवायेहा दृश्यते कचित् , निर्धारणश्चावायो दृश्यते क्वचित् ; तथा तदा नुभवसिद्धेः केवलत्वेनाऽवग्रहादीनामनुभवासद्धेः कारणात् , न चातु विध्याभावः । अत एव तथा तदनुभवसिद्धेरेव, एकत्वमप्यवग्रहादीनाम् युक्तिमाह- कथंचिदेकाधिकरणत्वात् । तत्तद्धर्मग्रहणेन । अत एवं आह- तत्रैव प्रवृत्तेः अवग्रहादिगृहीत एवेहादिप्रवृत्तेः, कथञ्चिदिदि वर्तते । एतत् स्पष्टनायैवाह- तद्वेद्यधर्माणां अवग्रहादिवेद्यस्वभावा नां, इतरेतरानुवेधात् अन्योन्यानुवेधात् । एतदेव भावयति- तथा चेत्यादिना । तथाच यदिदं तदा तस्मिन् काले, दृष्टमपि सदिति अनेनावग्रहव्यापारमाह । नोपलक्षितं न सामीप्येन तदितरधर्मा लोचनया लक्षितम् ,अनेनेहाव्यापारनिषेधमाह। तथेषल्लक्षितमपीहया; न सम्यगज्ञातमवायरूपेण, तदिदानीं यद् न सम्यग् ज्ञातं तत्सांप्रतम् , अब धारितं सम्यग्विज्ञाय चेतसि स्थापितम् , इत्यस्ति व्यवहारस्तद्वद्यधर्मा णामितरेतरानुवेधव्यवस्थापकः । न चायं व्यवहारो भ्रान्तः ।कुत इत्या अविगानेन प्रवृत्तेः कारणात् । प्रकृतयोजनया निगमनमाह- अ इत्यादिना । अतोऽस्मात् कारणात् , इदं मतिज्ञानसंज्ञितमिन्द्रि ज्ञानम् , एकानेकमवग्रहादिसमुदायात्मकत्वेन,अन्वयव्यतिरेकवदनुवृति व्यावृत्तिस्वभावम् दीर्घमप्यवग्रहादिक्रमभावित्वेन, कालसोक्षम्याद्धेत तथावभासते प्रक्रमाद् युगपदिवावभासते, न तु युगपदेवेत्यर्थः ।।। ___ आह- एवमपि तत्तद्धर्मावग्रहणादेः सर्वेषामवग्रहादित्वप्रसङ्गा न, स्थूरेतरधर्मालम्बनावरणभेदतः क्रमभवनेन तथापरूपणात तत्त्वतस्त्वयमदोष एव । एवं चावग्रहादिभावे तत्तद्धर्मबोधात् केप श्चित् तथास्वभावत्वेनाक्षरानुगतबोधबोध्यत्वात् , तेवन्य नीलादाविध पीतादित्वेन बोधाप्रवृत्तेः, क्षयोपशमसामर्थ्यतोऽ