Anekantajaypataka Swopagnya Tika

SR No.: 002732
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Publisher: ZZZ Unknown
Total Pages: 288
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 13 MB

Page 136

१४४
अनेकान्तजयपताकास्याभिप्राय इति क एतद्वेद । यो युक्तिवाधितो न स स इति येता कः पुनरसौ भवतोऽभिप्रेतः। विकल्पद्वयायुगपद्भाव इति चेता का खल्वन्यथा युक्तिवाधा? इति कथनीयम् । तथानुभव एवेति चे सोऽविकल्पकद्वयेऽपि तुल्य एवेत्युक्तम् । न च विकल्पयोरसाई शानुवेधतश्चिततैव युक्ता। न च तत्स्वसंविदो वस्तुत्वेनायमन राधः, तत्तद्व्यतिरिक्ततरविकल्पदोषापत्तेः, अन्यथा तदयोगात इति यत्किञ्चिदेतत् । अतः सामान्येनैवोभयचित्तप्रतिषेधोप, पत्तेः, आप्तवचनप्रामाण्यात् , तथानुभवभावतः सिद्धमिन्द्रियद्वारा नुसार्येव विज्ञानमाविष्टाभिलापम् 'अहिरहिः' इत्येवमादि ।
स्यादेतदलमनेन वाग्जालेनानन्तरोदितेन, सविकल्पे न उत्पद्यते द्वे चित्ते युगपदिति वचनार्थात् कारणात् , अलमनेन । एतदाश क्याह-न, अत्र वचनार्थे, प्रमाणाभावात् । अभावश्च तद्विवक्षा अत्यक्षत्वात्-अतीत्याक्षमिन्द्रियं वर्तत इत्यत्यक्षा तद्भावस्तस्मात् परो क्षत्वादित्यर्थः । अत्यक्षापि वचनान्तरावसेया भविष्यतीत्याइन बाधकवचनाभावात् । अविकल्पयोगपद्याभिधायि बाधकं वचनम् ,अत्र न च तदस्तीति गर्भः। उपचयमाह- भावेऽपीत्यादिना भावेs बाधकवचनस्य 'पञ्च बाह्यविज्ञानानि भिक्षवः! युगपदुत्पद्यन्ते' इत्यादेः किमित्याह- तदर्थनिश्चयायोगात् । अविकल्पज्ञानानां युगपद्भावस्त दर्थस्तनिश्चयायोगात् , अयोगश्च विनेयानुगुण्यतः शिष्यानुगुण्येन, मा न्यथापि श्रौतं शब्दार्थ विहायाऽपि, तद्वचनप्रवृत्तेः आप्तवचनप्रवृचे ब्राह्मणमृतजायाऽमृतवचनवत् । सेत्यादि सा तद्वचनप्रवृत्तिः, आमि प्रायिक्येव अभिप्रायेण निवृत्ता आभिप्रायिकी अभिप्रायस्तथार्थदर्श नमिति चेत् । एतदाशझ्याह-कस्तस्य आप्तस्याऽभिप्रायः ।अर्थया थात्म्यमाधिकृत्य किमविकल्पयोगपद्यमेव, उत विकल्पयोगपद्यमिति ! क एतद्वेद क एतज्ञानाति १, न ह्यसौ पृथग्जनप्रज्ञाविषय इत्यर्थः। य इत्यादि । योऽभिप्रायो युक्तिबाधितो युक्तिविरहितः, न सस इति नासौ तदभिप्रायः, अर्थयाथात्म्यमधिकृत्येति प्रक्रमः, इति चेत् ।