________________
१८४
आचार्य श्रीवर्धमानसूरिरचिते स्वोपज्ञटीकासहिते धर्मरत्नकरण्डके
स्वस्त्यस्तु साम्प्रतं तुभ्यं, स्वस्थानं • समलङ्कुरु I [इत्युक्त्वा सोऽपि सम्प्राप, स्थानं स्वेष्टं तदा द्रुतम् ] ॥५४॥
साम्प्रतमाशापिशाचिकाया जयोपायं, तज्जये च सुखमुपदर्शयन्नाह - आशापिशाचिका नित्यं, देहस्था दुःखदायिनी । सन्तोषवरमन्त्रेण, स सुखी येन नाशिता ।। १३०॥
व्याख्या-आशापिशाचिका वाञ्छाव्यन्तरी नित्यं सर्वदा देहस्था शरीरस्था दुःखदायिन्यशर्मप्रदा सन्तोषवरमन्त्रेण नि:स्पृहतापरममन्त्रेणासावनिर्दिष्टनामा सुखी शर्मवान् येन केनचिन्नाशिता देहाद् दूरीकृता ॥ १३० ॥
असन्तुष्ट हि जन्तुर्भवभ्रमणे दुःखितो भवतीति दर्शयन्नाहचिन्ताचक्रसमारूढो, योगदण्डसमाहतः । कर्माष्टककुलालेन, भ्राम्यते घटवन्नरः ।। १३१ ॥
चिन्ताचक्रसमारूढो
योगदण्डसमाहतो मनोवाक्कायलकुटाहतः कर्माष्टककुलालेन ज्ञानावरणीयादिकर्माष्टककुम्भकारेण भ्राम्यते
भ्रमणशीलः क्रियते घटवत्कुम्भवन्नरो मानवोऽसन्तुष्ट इति गम्यते ॥१३१॥
ननु वाञ्छासद्भावेऽपि जन: सुखी भविष्यति कोत्र विरोध: ? इत्याशङ्कापनोदाय श्लोकद्वयमाहआतपच्छाययोर्यद्व-त्सहावस्थानलक्षण: ।
Jain Education International
विकल्पमालारथाङ्गारूढो
विरोधस्तद्वदत्रापि, विज्ञेयः सुखवाञ्छयोः ।।१३२।। वाञ्छा चेन्न सुखं जन्तो - स्तदभावे शर्म सन्ततम्- । न भूतानि न भावीनि, सुखानि सह वाञ्छया ।। १३३ ।।
आतपस्तापश्च्छाया चातपाभावभाविनी तोर्यथा सहावस्थानलक्षण: सममवस्थितिस्वरूपो विरोधो विपर्ययस्तदा तद्वत्तथाऽत्रापि प्रस्तुते विज्ञेयो वेदितव्यः सुखवाञ्छयोः शर्मेच्छयोः ॥१३२॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org