________________
४३
स्तुतिविद्या खेदकर मेत्तु सहसूगुरपि अपारयन् तत् ध्वान्तं मेत्तु सहसे समर्था भवसि पारयन् सन् ॥३३॥ - अर्थ- हे भगवन् ! जिस, अत्यन्त दुःख देने वाले मोहरूप अन्तरङ्ग और सघन अन्धकारको नष्ट करनेके लिये हजार किरणोंको धारण करने वाला सूर्यमी समर्थ नहीं है उस अन्धकारको भाप जड़मूलसे नष्ट कर देते हैं ।
भावार्थ-सूर्य तिमिरारि-अन्धकारका-शत्र कहलाता अवश्य है परन्तु वह अपने विषय-क्षेत्रमें स्थित-सिर्फ भौतिक अन्धकारको नष्ट कर पाता है जब कि आप प्राणियोंके अन्तरिक मोह अथवा अज्ञान अन्धकारको भी नष्ट कर देते हैं । अतः
आप सूर्यसे अत्यन्त श्रेष्ठ हैं । यहां व्यतिरेकालंकार गम्य है ॥३३॥
(मुरजः) खलोलूकस्य 'गोवातस्तमस्ताप्यति भास्वतः ।
कालोविकलगोधातः' समयोऽप्यस्य भास्वतः ॥३४॥ - खलोलूकेति-त्वं चन्द्रप्रभोऽभूः इति सम्बन्धः । अर्थवशाद्विभक्तिपरिणामो भवतीति त्वमिति भास्वतः सम्बन्धात् च भवति । खलश्चासावुलूकश्च खलोलूकः तस्य स्खलोलूकस्य । गवां रश्मीनां वात: संघात: गोवातः । तमः अन्धकारः। तापी दहनस्वरूपश्च सरपथत इस्यध्याहार्यः। अति प्रत्यर्थम् । भास्वतः श्रादित्यस्य । ते पुनः चन्द्र
गौः पुमान् वृषभे स्वर्ग खण्डवज्रहिमांशुषु । स्त्रीगवि भूमिदिग्नेत्रवाग्वाणसलिले स्त्रियः' इति विश्वलोचनः । . २ अविकलगः, विकलशः प्राघातः, घातः, इति पक्षद्वयेपदक्छेदः।
३ 'समयः शपथाचारकाससिद्धान्तसंविदः' इत्यमरः ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org